تأثير نانوذره اكسيد روي بر برخي ويژگي‌هاي بيوشيميايي و مورفولوژيكي گندم در شرايط خشكي

اهداف: هدف از اين پژوهش بررسي برخي ويژگي هاي بيوشيميايي و مورفولوژيكي و امكان تخفيف اثرات تنش خشكي توسط محلول پاشي نانواكسيد روي بر عملكرد گندم است. مواد و روش ها: آزمايشي در سال 97-1396 به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در گلخانه دانشكده كشاورزي دانشگاه محقق اردبيلي انجام گرفت. فاكتور اول تنش خشكي در سه سطح (35 ، 60 و 85 درصد ظرفيت زراعي مزرعه)، فاكتور دوم ارقام گندم (ميهن، حيدري، ساي سونز و گاسگوژن) و فاكتور سوم شامل محلول پاشي با نانوذره اكسيد روي با غلظت هاي (صفر، 0/5 و يك گرم در ليتر) در نظر گرفته شد. محلول پاشي در مرحله سه برگچه اي صورت گرفت و سه روز پس از محلول پاشي، تنش خشكي بر اساس ظرفيت زراعي مزرعه اعمال شد و ده روز بعد از تنش، نمونه برداري انجام گرفت. يافته ها: تحت تيمار نانواكسيد روي ميزان پروتئين محلول، قند محلول، پرولين، ارتفاع بوته و وزن دانه افزايش يافت. با افزايش شدت تنش خشكي ميزان پروتئين كاهش يافته اما ميزان پرولين و قند محلول افزايش نشان داد. همچنين تنش موجب كاهش معني دار ارتفاع بوته، وزن خشك و تر ريشه و نيز عملكرد دانه شد. محلول پاشي با نانواكسيد روي در تعديل و تخفيف اثرات تنش خشكي در ارقام ميهن و حيدري معني داري بود و موجب افزايش سازوكارهاي دفاعي گياه در مقابله با تاثيرات مخرب تنش خشكي شد. نتيجه گيري: به طور كلي تغذيه برگي نانواكسيد روي در غلظت 0/5 گرم بر ليتر مي تواند منجر به ايجاد تحمل گياه گندم، در برابر تنش خشكي شود.