تاثير كود نيتروژن و سويه‌هاي مختلف باكتري همزيست بر صفات كمي و كيفي گياه گوار (Cyamopsis tetragonoloba) تحت رژيم‌هاي مختلف آبياري

اهداف: پژوهش حاضر به منظور بررسي اثرات كاربرد سطوح مختلف كود نيتروژن و تلقيح سويه هاي مختلف باكتري ريزوبيوم بر صفات مورفو-فيزيولوژيكي، بيوشيميايي، عملكرد و اجزاء عملكرد گياه گوار تحت سطوح مخنلف تنش خشكي انجام شد. مواد و روش ها: آزمايش به صورت اسپليت فاكتوريل در قالب بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال زراعي 1399-1398 به انجام رسيد. تيمارهاي آزمايشي شامل رژيم هاي مختلف آبياري (آبياري كامل، كم آبياري تا 50 درصد گلدهي و كم آبياري تا 50 درصد غلاف دهي) در كرت هاي اصلي و تيمارهاي سطوح مخنلف كود شيميايي نيتروژن (شاهد، 50 و 100 كيلوگرم در هكتار) و تلقيح بذر گوار با سويه هاي مختلف برادي ريزوبيوم ژاپونيكوم (عدم تلقيح، سويه RS150 و RS153) در كرت هاي فرعي قرار گرفتند. صفات مورد بررسي در پژوهش حاضر شامل ارتفاع بوته، وزن خشك اندام هاي هوايي، تعداد برگ در بوته، تعداد دانه در متر مربع، وزن هزار دانه، عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك، محتواي كلروفيل b، a، كل، كاروتنوئيدها، قندهاي محلول، پروتئين دانه و فعاليت آنزيمي كاتالاز و سوپراكسيد ديسموتاز مورد ارزيابي قرار گرفتند. يافته ها: نتايج نشان داد كه اعمال كم آبياري، بجز صفات قندهاي محلول و فعاليت آنزيمي كاتالاز و سوپراكسيد ديسموتاز، سبب كاهش ساير صفات شد. از طرفي سطوح مختلف كود نيتروژن و نلقيح باكتري ريزوبيوم به طور معناداري بر همه صفات اثرگذار و سبب افزايش آنها شدند. كاربرد سويه RS150 در مقايسه با سويه RS153 سبب افزايش محتواي كلروفيل b و فعاليت آنزيمي كاتالاز و سوپراكسيد ديسموتاز شد و كاربرد سويه RS153 در بقيه صفات در حداكثر مقدار بود. نتيجه گيري: با توجه به نتايج بدست آمده در منطقه مورد پژوهش، آبياري كامل براي رشد گوار لازم بوده و افزايش مصرف كود نيتروژن تا 100 كيلوگرم در هكتار اثرات منفي بر صفات مورفولوژيك، عملكرد و اجزاي عملكرد گياه گوار تحت شرايط تنش خشكي منطقه مورد پژوهش ندارد و كاربرد سويه هاي باكتري برادي ريزوبيوم اثرات منفي ناشي از تنش خشكي را تعديل مي كند.