تخمين تخلخل سنگ‌ها مخازن گازي با استفاده از داده‌هاي مقاطع لرزه‌اي قائم(VSP)- مطالعه موردي در خليج فارس

تعيين خواص پتروفيزيكي يك مخزن اهميت بسيار زيادي دارد. تخلخل و تراوايي بخش هاي مخزني، از مهم ترينِ اين خواص هستند. خواص پتروفيزيكي يك مخزن معمولاً با روش هايي مانند تحليل مغزه و آزمايش چاه نيز به‌دست مي‌آيند كه مستلزم صرف زمان و هزينه بسيار زيادي است. به دليل نبود مغزه هاي كافي، تغييرات سنگ شناسي و ناهمگني سنگ مخزن، نتايج تعيين اين پارامترها با روش هاي ذكر شده، پوشش مناسب و دقت لازم را براي تعميم به كل ستون چاه يا لايه مخزني و ميدان هيدروكربوري ندارد. براي رفع اين محدوديت از روش هاي جايگزين همانند ارزيابي‌و تفسير نمودارهاي پتروفيزيكي در محيط نرم‌افزارهاي پيشرفته يا روش هاي مبتني بر سرعت امواج لرزه‌اي استفاده مي شود.در روش مبتني بر نمودارهاي پتروفيزيكي، معمولاً تخلخل براساس يكي از نگاره هاي نوترون، چگالي يا صوتي يا تلفيقي از دو يا چند نگاره و با استفاده از روابط معرفي شده به‌صورت برجا تخمين زده مي شود. براي تخمين تخلخل با استفاده از سرعت امواج لرزه‌اي، هم از داده هاي لرزه‌اي سطحي و هم از داده هاي لرزه‌اي درون چاهي (مقاطع لرزه‌اي قائم) مي توان بهره جست. با به‌كارگيري روابط موجود بين سرعت امواج لرزه‌اي و تخلخل سنگ ها، برآورد مناسبي از تخلخل لايه ها محاسبه مي شود. در اين پژوهش با استفاده از داده هاي مقاطع لرزه‌اي قائم در يكي از ميدان هاي گازي خليج فارس، تخلخل لايه هاي مخزني تخمين زده مي شود و نتايج آن با تخلخل تخمين زده شده از نگاره هاي مختلف چاهي و داده هاي مغزه ها مقايسه مي شود. نتايج حاكي از همخواني مناسب نتايج داده هاي VSP و ساير نگاره هاي چاهي و همچنين داده هاي مغزه است، به‌ويژه اينكه در نقاط ريزشي و شسته شده چاه و نواحي با لايه هاي شيلي كه روش هاي پتروفيزيكي اغلب خطا دارند، روش مقطع لرزه‌اي قائم مي تواند نتايج مطمئن تري ارائه كند.