رويكرد حديثي اسلام‌پژوه معاصر حاكم عُبَيسان مطيري

Contemporary Muslim Researcher's Approach in Hadith Studying: Hākim ‘Ubaysan Muṭayri

حاكم مطيري، از چهره‌هاي آكادميك جهان اسلام با رويكرد سلفي است كه در دو حوزۀ مطالعات اسلام و شرق‌شناسي فعاليت دارد، وي داراي تأليفات فراوان است. از آن جا كه مطالعه دربارۀ اسلام سياسي براي وي در درجۀ نخست اولويت قرار دارد، به موازات فعاليت‌هاي علمي‌اش، بيش‌تر يك چهرۀ فعال و شناخته شدۀ سياسي به شمار مي‌آيد. وي مسلمانان را به مباني گفتمان سياسي اسلام مبتني بر قرآن، سنت نبوي و سيرۀ خلفاي راشدين دعوت مي‌كند و منتقد سرسخت سياست ورزي‌هاي حاكمان اسلامي است. موضوعات حديثي و سياسي در آثار حاكم به شدت در هم تنيده است و مي‌توان گفت عمدۀ آراء و انديشه‌هاي سياسي او مبتني بر روايات است. او ادعا دارد همواره مقيد به ذكر احاديث صحيح و اخبار منقول بوده و به بررسي‌هاي سندي اهتمام دارد، هرچند منتقدانش بر اين باورند كه گرايش سياسي حاكم هم‌چون يك مؤلفۀ تأثيرگذار بر رويكرد حديثي او و چگونگي استناد وي به روايات عمل، بي‌تأثير نبوده است. به جز موارد يادشده، بازتاب روشنِ حديث در آثار حاكم را در موارد مربوط به تفسير اثري، مصطلح الحديث منظوم، سنن النبي ِمأثور و پاسخگويي به مستشرقان در موضوع تدوين سنت شاهديم. استناد گسترده به روايات در همۀ اين موارد به وضوح قابل مشاهده است.

Hākim Mutayri is one of the academic figures of the Islamic world with a Salafi approach who works in the two fields of Islamic studies and oriental studies. He has written several books. Since the study of political Islam is a top priority for him, in parallel with his scientific activities, he is more of an active and well-known political figure. He invites Muslims to the foundations of the political discourse of Islam based on the Qur'an, the Prophetic tradition, and the biography of the Righteous Caliphs, and is a staunch critic of the policies of Islamic rulers. Hadith and political issues are strongly intertwined in his works and it can be said that most of his political views and ideas are based on narrations. He claims that he has always been bound to mention authentic hadiths, and that he is concerned with the investigation of isnads, although his critics believe that the prevailing political tendency as an influential component has not been ineffective in his hadithic approach and how he cites the narrations. Apart from the above-mentioned cases, we see the clear reflection of the hadith in his works in the cases related to the narrative interpretation, the poetic hadith terminology, Narration related to Sunan al-Nabi (the traditions of the Prophet), and answering to the Orientalists on the subject of compiling the Sunnah. Extensive citations to the narrations are clearly visible in all these cases.