رويكرد بازي هاي رايانه اي در اخلال نظم و امنيت اجتماعي (مطالعه موردي: اعتياد و ارتكاب جرايم مواد مخدر)

امروزه برخي از بازي‌هاي رايانه‌اي، با ارائه محتواي مرتبط با آموزش كِشت، توليد، توزيع، قاچاق و كسب درآمدهاي نامشروع از طريق تجارت مواد اعتيادآور، در حال ترويج فرهنگ اعتياد و مصرف مواد مخدر و ايجاد اختلال در نظم و امنيت اجتماعي هستند. هدف پژوهش حاضر،  بررسي رويكرد بازي‌هاي رايانه‌اي در اخلال نظم و امنيت اجتماعي از طريق ترويج اعتياد و ارتكاب جرايم مواد مخدر است. اين پژوهش از لحاظ هدف كاربردي و از نظر روش، پژوهشي تركيبي و از نوع اكتشافي است. جامعه آماري در بخش كيفي پژوهش، كه بر اساس نظريه داده‌بنياد صورت گرفته، 16 نفر از خبرگان، شامل گيمرهاي (بازيكنان) حرفه‌اي، معاونان پليس مبارزه با مواد مخدر و همچنين معاونان ستاد مبارزه با بازي‌هاي رايانه‌اي غيرمجاز هستند. در بخش كمي نيز، 73 نفر از معتادان تحت درمان 18 تا 23‌ساله كه حضور در ميدان بازي‌هاي رايانه‌اي را تجربه كرده و به موضوع تحقيق نيز آشنايي كامل داشتند، با استفاده از روش نمونه‏گيري هدفمند در دسترس، براي نمونه آماري تحقيق انتخاب شده‌اند. براي سنجش روايي از روش روايي صوري و محاسبه پايايي پرسشنامه بخش كيفي از روش پايايي بين دو كدگذار و براي محاسبه پايايي بخش كمي از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شده است. ضريب پاياني بين دو كدگذار 79درصد و ضريب آلفاي كرونباخ 801/0 به دست آمد. براي تجزيه و تحليل اطلاعات بخش كيفي از روش تحليل محتوا و كدگذاري با استفاده نرم‌افزار MAXQDA و براي تحليل داده‌هاي كمي حاصل از پرسشنامه محقق‌ساخته از آزمون تي تك‌نمونه و از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. يافته‌ها نشان داد، رويكردهاي بازي‌هاي رايانه‌اي، در گرايش به اعتياد و ارتكاب جرايم مواد مخدر، كه موجبات اخلال در نظم و امنيت اجتماعي را نيز فراهم خواهد آورد، عبارت از: رويكرد ترويجي ‌ـ‌ تبليغي، با نقش بيشتر از زياد؛ رويكرد درآمدزايي و قدرت‌نمايي، با نقش متوسط؛ رويكرد تربيتي‌ـ  آموزشي، با نقش بيشتر از متوسط و درنهايت رويكرد عادي‌سازي، با نقش كمي بيشتر از حد متوسط است. نتايج تحقيق نشان داد كه بازي‌هاي رايانه‌اي در صددند، با بهره‌گيري از اقدام‌هايي نظير ايجاد وسوسه مالي، ترويج فرهنگ غربي در جهت مصرف و آموزش نحوه استعمال انواع مواد مخدر، روش‌هاي توليد انواع مواد اعتيادآور، كاهش ترس و نگراني و ساير مؤلفه‌هاي ديگر از قبيل گسترش دامنه خشونت و افزايش اعتمادبه‌نفس كاربران، موجبات تحريك و گرايش به جرايم مواد مخدر را، بين بازيكنان و اخلال نظم و امنيت اجتماعي فراهم سازند.