طراحي و تبيين الگوي كسب و كارهاي گردشگري با رويكرد توسعه پايدار

امروزه صنعت گردشگري به عنوان يكي از مهم ترين بخش هاي صنعتي و اقتصادي كشورها كه ميتواند بر محيط هاي اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي تأثيرات شگرفي داشته باشد، در رقابتي تنگاتنگ با ساير كسب و كارها ي مورد توجه بسياري از سياستگذاران و صاحب نظران قرار گرفته است. كشور ما ايران با دارا بودن جاذبه هاي باستاني، تاريخي فرهنگي و طبيعي، از پتانسيل هاي دروني فراواني جهت بهبود فضاي كسب وكار، ايجاد اشتغال و بهرمندي از مزاياي صنعت گردشگري و كسب وكارهاي مرتبط با آن برخوردار است. از اين رو پژوهش حاضر با هدف طراحي الگوي كسب و كارهاي گردشگري با رويكرد توسعه پايدار و شيوه پژوهشي تركيبي (كيفي كميّ) انجام شد. جامعه آماري مورد مطالعه اين پژوهش در بخش كيفي( به روش دلفي) مشتمل بر خبرگان دانشگاهي و مديران و فعالان اقتصادي صنعت گردشگري و در بخش كميّ (به روش معادلات ساختاري)، شامل مديران، كارشناسان سازمان ميراث گردشگري و فعالان اقتصادي كسب و كارهاي گردشگري استان خوزستان است كه حجم نمونه آن با استفاده از فرمول كوكران، ۲۳۶ نفر تعيين شد. بر اين اساس در مرحله دلفي، متغيرهاي مهم اثرگذار بر موفقيت كسب و كارهاي مرتبط با حوزه گردشگري با بهره گيري از روش زمينه اي استخراج و مبناي روش دلفي قرار گرفت. آنگاه پرسشنامه دلفي در اختيار ۲۴ تن از خبرگان پانل دلفي قرار داده شد و بدين ترتيب در دور چهارم، ۵۱ متغيرهاي خرد در قالب ۶ متغير كلان شناسايي شدند. سپس با استفاده از الگوي معادلات ساختاري و نرم Amose افزار نسبت اعتبارسنجي مدل استخراج شده از مرحله دلفي، اقدام شد. بر اين اساس فضاي كسب و كار؛ اقتضائات بازار اختصاصي؛ ويژگي هاي واحد كسب و كار؛ شناخت مشتري ؛ ارزش پيشنهادي به مشتري؛ و موفقيت كسب و كار گردشگري با رويكرد توسعه پايدار به عنوان عوامل كليدي اثر گذار بر مدل كسب و كار معرفي شدند. از مهم ترين دستاوردها ي اين پژوهش شناسايي عوامل اثر گذار بر توسعه پايدار كسب و كارهاي گردشگري در قالب يك مدل جامع است، كه كاربست آن ميتواند به سياستگذاران ، فعالان اقتصادي و محققان حوزه گردشگري، در راستاي رونق كسب و كارهاي گردشگري ياري رساند .