وضعيت توسعه اجتماعي در برنامه‌هاي توسعه ايران با تاكيد برشاخص‌هاي اجتماعي توسعه پايدار شهري

توسعه پايدار شهري متأثر از عوامل متعددي است كه يكي از آن‌ها سياست‌هاي كلان بالادستي ازجمله برنامه‌هاي توسعه 5 ساله كشور است. با توجه به انتقاداتي كه به اين برنامه‌ها وارد است در اين مقاله اين هدف دنبال مي‌شود كه اساساً چه مباني نظري در پشت برنامه‌هاي توسعه در ايران وجود دارد كه مانع از تحقق اهداف آن مي‌گردد. براي دست‌يافتن به پاسخ اين پرسش، در مقاله حاضر نظريه دولت در باب توسعه اجتماعي و پيامدهاي آن براي توسعه شهري پايدار بررسي‌شده است. روش انجام پژوهش تحليل محتواست و داده‌هاي موردنياز به شيوه اسنادي جمع آوري شده است. جامعه آماري پژوهش را برنامه‌هاي چهارم تا ششم توسعه تشكيل مي‌دهند و موادي از برنامه‌هاي مذكور به‌صورت تمام شماري به‌عنوان نمونه انتخاب‌شده‌اند كه حاوي اشاراتي به توسعه اجتماعي بوده‌اند. نتايج بررسي نشان مي‌دهند كه توسعه اجتماعي در انديشه دولتمردان كشور محدود به تأمين برخي از نيازهاي اوليه است. همچنين مواد مندرج در اين برنامه‌ها بسياري از مؤلفه‌هاي اصلي توسعه پايدار شهري مانند مشاركت اجتماعي، تنوع فرهنگي و اقليت‌ها و گروه‌هاي خاص را در بر‌نمي‌گيرند. مزيد بر اين موارد، كيفي بودن اكثر شاخص‌هاي توسعه اجتماعي امكان عملياتي شدن اهداف و سپس ارزيابي عملكرد دولت را در خصوص ميزان تحقق اهداف بيان‌شده سلب نموده است.