عنوان مقاله :
عناصر و سنتهاي عياري در داستان رستم يكدست/ كُله دست (براساس طومارهاي نقالي و داستانهاي عاميانه پهلواني)
پديد آورندگان :
اتوني ، بهزاد دانشگاه آيتالله بروجردي
كليدواژه :
عياري , نقالي , داستانهاي حماسي , رستم يكدست , كُلهدست.
چكيده فارسي :
عياري كه قدمت آن در ايران به پيش از اسلام ميرسد، پديدهاي اجتماعي ـ سياسي به حساب ميآمد كه خاستگاه اصلي آن، جامعۀ پيشهورِ شهري بود. اين طبقه، در ميان تودۀ مردم چنان جايگاهي داشتند كه بيشتر قهرمانان داستانهاي عامه را عياران تشكيل ميدادند. نفوذِ كار و كردار و اعمال عيارانه، صرفاً منحصر به اينگونه داستانها نميشد، بلكه در منظومههاي پهلواني پارسي نيز، گاهگاهي، آثار و نشانههايي از آن را ميبينيم. با رواج نَقل و نقالي در ايران، نفوذ ادبيات عياري در داستانهاي حماسي و پهلواني شدت گرفت و اوج حضور اينگونه ادبيات را در پيدايش چهرهاي نوظهور بهنام رستم يكدست/ كُلهدست شاهديم. اين چهرۀ نوظهور كه ساخته و پرداختۀ ذهنِ خلاق و عامهپسند نقالان بود، قهرماني است كه روبهروي رستم و ايرانيان ميايستد و سيماي پهلوانيِ قوم ايراني را بهچالش ميكشد. نگارنده با بررسي تاريخ و ادبيات عياري در ايران و جهان اسلام، سعي بر آن دارد تا مؤلفههاي عياري را در اعمال و رفتار رستم يكدست/ كُلهدست به تصوير بكشد و علاوه بر آن، با تحليل ذاتِ دوگانۀ عياري در تاريخ اجتماعي و سياسي، شخصيت دوگانۀ رستم يكدست را بررسي كند.
عنوان نشريه :
فرهنگ و ادبيات عامه
عنوان نشريه :
فرهنگ و ادبيات عامه