بررسي و نقد نظريه رنجمندي انسان با تأكيد بر تحليل آيه چهارم سوره بلد

همه انسان‌ها تجاربي از رنج در زندگي خود دارند به همين دليل رنج همواره يكي از دغدغه‌هاي پژوهشگران حوزه انساني بوده است. مسئله مقاله حاضر اين است كه بر اساس دلايل قرآني، عقلي و وجداني آيا مي‌توان گفت انسان‌ها اغلب يا همواره در رنج هستند. آيه چهارم سوره بلد لقد خلقنا الانسان في كبد نظريه غلبه رنج در زندگي را به‌ظاهر تأييد مي‌كند. اين مضمون رنج طبيعي و مستمر انسان در زندگي توسط آيات ديگري نيز تأييد مي‌شود. از سوي ديگر آياتي كه دائماً نعمت‌هاي گوناگون و وسعت رحمت الهي را متذكر مي‌شود باتوجه‌به اينكه بهره‌مندي از هر نعمتي لذتي را به دنبال دارد چهره ديگري از زندگي پيش‌رو مي‌گذارد. براي جمع بين اين دو دسته آيات بر اساس دلايل عقلي و نقلي، سه راهبرد پيشنهاد شده است. تفكيك بين رنجمندي و احاطه رنج‌ها در زندگي، غلبه نعمت‌ها بر رنج‌ها و اصل ذومراتب بودن لذت و رنج، راهبردهاي اين مقاله هستند، در نتيجه نشان داده شد، بر اساس آموزه‌هاي قرآني، دلايل عقلي و فلسفي و شواهد وجداني، لذت‌ها حتي در زمان ابتلا به رنج‌ها غلبه دارند.