نظريه‌ي مدل مشابه و تبيين معاد‌ جسماني با نگاه انتقادي بر آراي ون اينواگن

با رشد انديشه‌هاي پوزيتيويستي و نگاه يگانه ‌انگارانه به انسان، تبيين‌هاي فيزيكاليستي از انسان و معاد جسماني شدت گرفته است. پيتر ون اينواگن فيلسوف تحليلي، تبييني فيزيكي با عنوان «مدل مشابه» از معاد جسماني ارائه داده و مدعي برتري اين نظريه بر تبيين‌هاي فيزيكي ديگر است. نوشتار حاضر در پي ارزيابي مدعاي ون اينواگن باتوجه‌به مباني اين نظريه ابتدا به توصيف اين نظريه پرداخته و سپس به ارزيابي آن مي‌نشينيد. نتيجه آنكه، نظريه مدل مشابه از منظر انسان‌شناسي و معرفت‌شناسي با نارسايي‌هايي مواجه است. اين نظريه فاقد تبيين ملاك اين‌هماني براي شخص دنيوي و اخروي مي‌باشد. نظريه مدل مشابه مبتني بر معرفت‌شناسي مدال بنا بر تقرير يبلو استوار شده است؛ ازاين‌رو اين نظريه توانايي توجيه امكان وقوعي معاد جسماني را ندارد. تقرير يبلو مبتني بر باور شخص بوده و منجر به نسبيت‌گرايي مي‌گردد. افزون بر اين، ون اينواگن در آثار ديگرش، تقرير يبلو را باطل و منتج به شك‌گرايي مي‌داند و معلوم نيست با چه توجيهي از اين تقرير در مدل مشابه استفاده كرده است.