تأثير شبكه هاي اجتماعي مجازي و اپليكيشن ها بر تكرار مسواك زدن كودكان و نوجوانان: مرور نظام مند و متاآناليز

مقدمه: باتوجه به گسترش استفاده از شبكه هاي اجتماعي و اپليكيشن هاي موبايل مرتبط با سلامت، هدف اين مطالعه بررسي تأثير اين تكنولوژي ها بر رفتار تكرار مسواك زدن كودكان و نوجوانان بود. مواد و روش ها: مطالعات كارآزمايي باليني تصادفي سازي شده كه اثر شبكه هاي اجتماعي و اپليكيشن هاي موبايل مرتبط با سلامت را  بر رفتار تكرار مسواك زدن كودكان و نوجوانان سالم بررسي كرده بودند، با استراتژي جستجوي مشخص، در پايگاه هاي اطلاعاتي PubMed ، Cochrane Library ، Scopus ، Web of Science و Embase جستجو و مقالات مرتبط به نرم افزار End note منتقل شدند. پس از حذف مقالات تكراري، ابتدا عنوان و چكيده مقالات و سپس متن كامل مقالات بررسي شدند. كيفيت مقالات ورودي با كمك ابزارROB2  ارزيابي شد. پس از استخراج داده هاي كمي و محاسبه تغييرات ميانگين و انحراف معيار، نتايج در نرم افزار STATA14 آناليز و به صورت اختلاف ميانگين استاندارد شده گزارش شد. در نهايت كيفيت شواهد نيز با كمك ابزار  GRADE سنجيده شد. يافته ها: تعداد 3 مقاله با توجه به معيار هاي ورود وارد مطالعه شدند. يك مقاله مشكوك به خطر سوگيري و دو مقاله با خطر سوگيري پايين ارزيابي شدند. يك مقاله مداخله اپليكيشن و دو مقاله مداخله با شبكه ي اجتماعي بود. در دو مقاله، تكرار مسواك زدن به صورت روزانه و در يك مقاله تكرار مسواك زدن به صورت ماهانه گزارش شده بود. ميزان اختلاف ميانگين استاندارد شده تكرار مسواك زدن روزانه، معنادار نبود. (P=0/57) اما افزايش تكرار مسواك زدن ماهانه، معنادار بود (P 0/001). كيفيت كلي شواهد تكرار مسواك زدن روزانه بر اساس ابزار GRADE، بالا ارزيابي شد. نتيجه گيري: استفاده از اپليكيشن ها و شبكه هاي اجتماعي مجازي در تكرار مسواك زدن روزانه كودكان و نوجوانان موثر نبود. هرچند تعداد مقالات در اين مقوله بسيار اندك و يافته ها ضد و نقيض بود، همچنان  به مطالعات بيشتري نياز است.