كاربرد بوم‌شناسي سيماي منظر در ارزيابي تغييرات مكاني و زماني مناطق خشك، مطالعه موردي: دشت سيستان

افزايش جمعيت و به دنبال آن افزايش نيازهاي انسان، تغييرات محيطي گسترده‌اي در اكوسيستم‌هاي مختلف ايجاد نموده است. بررسي تغييرات به منظور مديريت درخور و پايدار اكوسيستم و حفاظت از ساختار و كاركردهاي اكوسيستم ها اهميت دارد. بوم شناسي سيماي سرزمين، مفاهيم، تئوري و روش هايي را براي ارزيابي و مديريت سرزمين ارائه مي كند. در اين مطالعه، سنجه هاي سيماي سرزمين براي ارزيابي تغييرات زماني و مكاني در دشت سيستان به كار رفت. سنجه هاي سيماي سرزمين در دو سطح كلاس و منظر با استفاده از نقشه‌هاي طبقات پوشش اراضي سال هاي 1356، 1379، 1394 و 1399 تهيه شد. بررسي سنجه هاي سيماي سرزمين نشان داد كه در سطح كلاس، بيشترين تعداد لكه و تكه تكه شدن طبقه پوشش گياهي در سال ۱۳۷۹ و كمترين تعداد لكه پوشش گياهي در سال ۱۳۵۶ وجود داشته است. طي سال هاي ۱۳۹۴ و ۱۳۹۹ با ورود آب رودخانه هاي هيرمند و فراه رود، طبقات مرتبط با آب و در نتيجه پوشش گياهي از جمله انواع گز، بوني و ني افزايش يافته است. در سال هاي ۱۳۹۴ و ۱۳۹۹، پوشش گياهي داراي تعداد لكه هاي كمتر و با پيوستگي بيشتري در مقايسه با سال ۱۳۷۹ بوده است. به دليل آب گيري محدود تالاب هامون، بيشترين تعداد لكه آب در سال ۱۳۹۴ وجود داشته و در سال ۱۳۵۶ كمترين تعداد لكه طبقه آب وجود داشته است. اين مطالعه نشان مي دهد كه بوم شناسي سيماي منظر و سنجه هاي آن، به خوبي مي تواند تغييرات را در اكوسيستم هاي مناطق خشك مشخص كند. همچنين اين سنجه ها مي توانند تغييرات اكوسيستم را كمي سازي كنند كه در مديريت اكوسيستم ها كاربرد دارد.افزايش جمعيت و به دنبال آن افزايش نيازهاي انسان، تغييرات محيطي گسترده‌اي در اكوسيستم‌هاي مختلف ايجاد نموده است. بررسي تغييرات به منظور مديريت درخور و پايدار اكوسيستم و حفاظت از ساختار و كاركردهاي اكوسيستم ها اهميت دارد. بوم شناسي سيماي سرزمين، مفاهيم، تئوري و روش هايي را براي ارزيابي و مديريت سرزمين ارائه مي كند. در اين مطالعه، سنجه هاي سيماي سرزمين براي ارزيابي تغييرات زماني و مكاني در دشت سيستان به كار رفت. سنجه هاي سيماي سرزمين در دو سطح كلاس و منظر با استفاده از نقشه‌هاي طبقات پوشش اراضي سال هاي 1356، 1379، 1394 و 1399 تهيه شد. بررسي سنجه هاي سيماي سرزمين نشان داد كه در سطح كلاس، بيشترين تعداد لكه و تكه تكه شدن طبقه پوشش گياهي در سال ۱۳۷۹ و كمترين تعداد لكه پوشش گياهي در سال ۱۳۵۶ وجود داشته است. طي سال هاي ۱۳۹۴ و ۱۳۹۹ با ورود آب رودخانه هاي هيرمند و فراه رود، طبقات مرتبط با آب و در نتيجه پوشش گياهي از جمله انواع گز، بوني و ني افزايش يافته است. در سال هاي ۱۳۹۴ و ۱۳۹۹، پوشش گياهي داراي تعداد لكه هاي كمتر و با پيوستگي بيشتري در مقايسه با سال ۱۳۷۹ بوده است. به دليل آب گيري محدود تالاب هامون، بيشترين تعداد لكه آب در سال ۱۳۹۴ وجود داشته و در سال ۱۳۵۶ كمترين تعداد لكه طبقه آب وجود داشته است. اين مطالعه نشان مي دهد كه بوم شناسي سيماي منظر و سنجه هاي آن، به خوبي مي تواند تغييرات را در اكوسيستم هاي مناطق خشك مشخص كند. همچنين اين سنجه ها مي توانند تغييرات اكوسيستم را كمي سازي كنند كه در مديريت اكوسيستم ها كاربرد دارد.