اثر پيش‌تيمارهاي دمايي و نوع كربوهيدرات بر القاء آندروژنز در كشت بساك Capparis spinosa L.

گياه كبر (Capparis spinosa L.)، يك منبع غني از فلاونوئيد روتين است كه نقش مهمي در سلامتي انسان دارد. در تحقيق حاضر اثرات ‌تيمارهاي سرمايي (°C25 به عنوان شاهد، °C4 و °C7 به‌مدت‌هاي 2، 4 و 7 روز)، گرمايي (°C25 به‌عنوان شاهد، °C30 به‌مدت 14 روز، °C32 به‌مدت 2 و 4 روز و °C35 به‌مدت 8 ساعت) و كربوهيدرات بر كارايي آندروژنز در كشت بساك كبر بررسي گرديد. همچنين اثرات مالتوز و ساكارز در غلظت‌هاي g L1 30 و g L1 60 در تركيب با دو ‌تيمار دمايي (1 °C30 به‌مدت 14 روز و 2 °C7 به‌مدت 7 روز + پيش‌تيمارهاي آزاسيتيدين و 2,4D) روي القاء آندروژنز بررسي شد. ‌تيمارهاي دمايي و كربوهيدرات اختلاف آماري معني‌داري (p ≤0.01) از نظر تشكيل كالوس و رويان داشتند. ‌تيمار °C7 به‌مدت 2، 4 و 7 روز بيشترين درصد (در هفته سوم: به‌ترتيب 80، 78.34 و 76.67 درصد) و سرعت كالوس‌زايي (به‌ترتيب 7.85، 7.75 و 7.60 كالوس در هفته) و ‌تيمار °C7 به‌مدت 7 روز بيش‌ترين توليد رويان (0.57 رويان در هر بساك) را ايجاد كردند. ‌تيمار °C30 به‌مدت 14 روز بيشترين درصد (در هفته سوم: 100%) و سرعت كالوس‌زايي (9.44 كالوس در هفته) را داشت. در حالي‌كه ‌تيمارهاي °C32 به‌مدت 2 و3 روز و همچنين °C30 به‌مدت 14 روز بيشترين تعداد رويان به‌ازاي هر بساك (به‌ترتيب 0.22، 0.20 و 0.18 رويان) را توليد كردند. استفاده از g L1 30 مالتوز در تركيب با ‌تيمار °C30 به‌مدت14 روز بيشترين درصد (در هفته سوم: 91.66%) و سرعت كالوس‌زايي (8.94 كالوس در هفته) را ايجاد كرد در حالي‌كه g L1 30 مالتوز در تركيب با ‌تيمار °C7 به‌مدت 7 روز + پيش‌تيمارهاي آزاسيتيدين و 2,4D، بيشترين ميانگين تعداد رويان به‌ازاي هر بساك (0.55 رويان) را توليد كرد. نتايج اين تحقيقات جهت استفاده در برنامه‌هاي اصلاحي كبر از اهميت بالايي برخوردار مي باشد.