تحليل خوانش قاريان در قرائت ماده «نزل» به تشديد و تخفيف

مطالعه قرائت قاريان در ماده «نزل» نشان مي دهد، نوعي تقابل در خوانش اين واژه بين قاريان وجود دارد. برخي قاريان در قرائت خود وجه تخفيف را برگزيده اند، درحالي‌كه ابن عامر شامي برخلاف ساير قاريان يكي از مباني قرائي خود را تفاوت معنايي اين دو واژه دانسته و معتقد است: ماده «نزّل» به تشديد برخلاف «نزل» يا «أنزل» به تخفيف بر تكثير و تكرار دلالت دارد، به همين سبب در مواردي كه پس از «نزل» اسم به‌صورت جمع آمده است، ماده «نزل» را به تشديد خوانده است. نوشتار حاضر به‌منظور بررسي تفاوت ديدگاه‌هاي قاريان يك بوم و منطقه در قرائت يك واژه و بازتاب آن بر منابع دانش لغت و اثبات اجتهادي بودن برخي قراءات هفت‌گانه، ماده «نزل» را در لغت، قرائت و تفاسير به روش توصيفي تحليلي و زبان‌شناختي موردمطالعه قرار داده است. نتيجه حاصل از پژوهش نشان مي دهد: تحليل اختلاف قرائت در آيات مشابه مي تواند اين نظريه را تقويت كند كه قراء در قرائت خود اختياراتي داشته‌اند كه برخي از اختيارات آن‌ها در قراءات منطبق بر اصول و ضوابطي خاص بوده است و گاهي اختلاف قرائت بر آراء لغت پژوهان اثر داشته است. همچنين تحليل قرائت قاريان در آيات مشابه ماده «نزل» كه امكان قرائت به دو صورت مشدد و مخفف وجود داشته است، نشان مي‌دهد: قرائت ابن‌عامر در شام در تقابل با قرائت‌هاي ديگر است. اين موضوع مي‌تواند نقش لهجه و گويش در ايجاد اختلاف قراءات و مسئله اختيارات قراء را نشان دهد.