بررسي عددي نشت از كانال هاي خاكي و مقايسه با اندازه گيري صحرايي

تلفات نشت از كانال‌هاي خاكي سهم زيادي در تلفات آب در بخش كشاورزي دارد. درك بهتر از ماهيت تلفات نشت مي‌تواند به افزايش راندمان انتقال آب كمك نموده و راه‌حل‌هايي براي حل مشكلات كمبود آب ارائه نمايد. در اين تحقيق براي بررسي عوامل موثر بر نشت از كانال هاي خاكي از شبيه‌سازي عددي استفاده شد. جهت صحت‌سنجي از اطالعات موجود از برخي از كانالهاي خاكي شبكه آبياري زاينده‌رود استفاده گرديد. تعداد 246 مدل عددي شامل مقاطع مختلف كانال خاكي ذوزنقه اي، مستطيلي و مثلثي در نرم‌افزارSEEP/W  اجرا شد. نتايج نشان داد كه براي شبيه‌سازي عددي، عرض محدوده اي معادل 15 برابر عرض سطح آب در كانال براي عدم تاثير مرزهاي كناري بر دبي نشت نياز خواهد بود. مقايسه دبي نشتي با روابط تجربي نشان داد كه روابط تجربي خطاي زيادي در برآورد نشت نشان مي‌دهند، هر چند رابطه موريتز با ضريب تبيين0/373 بهتر از بقيه بود. روابط رگرسيون چند متغيره خطي و غيرخطي تطابق مناسبي را براي تخمين دبي نشت ارائه نمود. رابطه خطي به دليل دارا بودن ريشه ميانگين مربعات خطاي كم و سهولت كاربرد توصيه مي شود. محيط خيس شده كانال عامل مهمي در نشت از كانال تشخيص داده شد، ولي شيب جداره كانال اثر اندكي بر نشت داشت. پيشنهاد مي شود تا در مطالعات آينده، اثر عمق آب زيرزميني نيز بر دبي نشتي از كانال بررسي گردد.