پايش پيوسته دماي آب با استفاده از فن‌آوري تكه‌نگاري صوتي

فن‌آوري تكه‌نگاري صوتي با ارسال و دريافت دوسويه‌ي امواج صوتي خصوصيات جريان آب از جمله سرعت و دماي آب، دبي جريان، رسوبات معلق، شوري و جهت جريان را در رودخانه‌ها، مخازن سدها، درياچه‌ها، درياها و اقيانوس‌ها اندازه‌گيري مي‌كند. اگرچه اين روش به‌طور گسترده در كشورهاي توسعه‌يافته به‌كار گرفته مي‌شود، اما هيچ سابقه‌اي از استفاده آن در كشورمان وجود ندارد. در اين مقاله نتايج كاربرد فنآوري تكه‌نگاري صوتي براي اندازه‌گيري دماي آب براي اولين بار در كشور، ارائه شده است. جهت انجام اين تحقيق دو دستگاه تكه‌نگاري صوتي به فاصله‌ي 262 متر از يكديگر و به مدت 20 دقيقه در درياچه‌ي هفت‌برم واقع در غرب شيراز كه درياچه‌اي كم‌عمق است قرار داده شد و امواج صوتي با بسامد 30 كيلوهرتز در هر 40 ثانيه توسط دستگاه‌ها ارسال شدند. چهار نقطه در راستاي ارسال امواج صوتي نيز انتخاب شدند و دماي سطحي نقاط با استفاده از سنسور دما با دقت 0.1 درجه سانتيگراد اندازه‌گيري شدند. نتايج نشان داد كه زمان طي‌شده امواج صوتي در طول آزمايش ثابت و حدود 177 ميلي‌ثانيه است. تغييرات دما نيز بين 19.70 تا 19.90 درجه سانتي‌گراد اندازه‌گيري شد كه با داده‌هاي سنسور دما مطابقت داشت. دقت اندازه‌گيري دما با استفاده از روش تكه‌نگاري صوتي حدود 0.04درجه سانتيگراد به‌دست آمد كه نشان داد دما را با دقتي بهتر از سنسور دما اندازه‌گيري مي‌كند. بنابراين مي‌توان از فن‌آوري تكه‌نگاري صوتي براي پايش پيوسته و درازمدت دما در رودخانه‌ها، درياچه‌ها و مخازن سدها بهره برد.