پديد آورندگان :
اوجي، روح اله دانشگاه گيلان - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، گيلان، ايران , آقائي زاده، اسماعيل دانشگاه گيلان - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، گيلان، ايران , ميرابي مقدم، مهرنوش دانشگاه گيلان، رشت، ايران
كليدواژه :
فضاي سبز شهري , دماهاي فرين , رطوبت نسبي , رشت
چكيده فارسي :
امروزه شهرهاي جهان به علت رشد شهرنشيني و كاهش فضاهاي سبز شهري، با افزايش جزيره حرارتي و كاهش آسايش اقليمي ساكنان مواجه هستند. در اين پژوهش روند تغييرات فضاي سبز، رطوبت نسبي و دماهاي فَرين در شهر رشت، طي دوره آماري (1964-2013) بررسي شد. جهت انجام اين بررسي، از تصاوير ماهوارهاي لندست 5 و همچنين دادههاي روزانه رطوبت نسبي و دماي فَرين ايستگاه سينوپتيك رشت استفاده شد. براي سنجش تغييرات، از شاخص سبزينگي، شاخصهاي فَرين دما و همچنين برآوردگر شيب سن استفاده شد. نتايج اين بررسي نشان داد كه مجموع فضاي سبز شهر رشت از حدود 7255 هكتار به 5990 هكتار و فضاي سبز پرتراكم از 2855 هكتار به 788 هكتار كاهش يافته است. همچنين، شاخصهاي دامنه دمايي، روزهاي يخبندان و شبهاي سرد با اطمينان 99 درصد كاهش يافتهاند. درحاليكه شاخصهاي شبهاي حاره‌اي، بيشترين دماي كمينه، روزهاي گرم رشت با اطمينان 99 درصد و همچنين رطوبت نسبي حداكثر آن با اطمينان 95 درصد افزايش پيدا كردهاند. همچنين روند تغييرات پارامترهاي اقليمي با تغييرات فضاي سبز همراستا بوده و تغييرات آنها طي سه دهه متوالي تشديد شده است، به نحوي كه با دو برابر شدن جمعيت، ميزان فضاي سبز شهر به حدود يكسوم مقدار اوليه كاهش يافته و شاخصهايي نظير دامنه دمايي و روزهاي يخبندان به ترتيب در حدود 4 درجه سانتيگراد و 35 روز نسبت به اوايل دوره كاهش پيدا كردهاند. به نظر ميرسد توسعه پوشش درختي جهت كاهش اثرات جزيره حرارتي شهر و گرمايشجهاني در راستاي توسعه پايدار، ضروري است و بايد در برنامهريزيهاي آتي مورد توجه قرار گيرد.
چكيده لاتين :
Nowadays, cities are facing with increasing the urban heat island and reduction of the climate comfort Due to the urbanization and the reduction of urban green spaces. This research, therefore, aims to investigate green space reduction and its effects on relative humidity and temperature variability in Rasht, Iran during the period of 1964-2013. To do this, Landsat imagery, daily temperature extremes and relative humidity of the Rasht synoptic station were used. To measure the changes, NDVI, extreme temperature indices and Sen's slope estimator were applied. Results showed that the total green space in Rasht has fallen from about 7,255 hectares to 5,990 hectares and high density green space has dropped from 2855 hectares to 788 hectares. Also, DTR, ID, TN10p indices have been reduced with a 99% confidence. Whereas the indices of TR, TXx as well as TX90p with a confidence of 99%, and maximum relative humidity of Rasht with 95% confidence intervals are increased. Also, trends of the climate parameters are consistent with the green space reduction, and their trends have intensified over three consecutive decades. So that with the population doubling, the city's green space is reduced to about a third of the initial value and the indices such as DTR and FD decreased by about 4 ° C and 35 days, respectively. It seems that the increase of green space is necessary to reduce the effects of the urban heat island and the global warming for sustainable development. It should be taken into consideration in future planning.
