كليدواژه :
نام و نام شناسي , كاربرد-بنياد , زبان شناسي شناختي اجتماعي , بافت
چكيده فارسي :
نام‌شناسي شاخه‌اي از زبان‌شناسي، يا از نظر كريستال(2008) شاخه‌اي از معناشناسي است. نام شناسي را از منظرهاي متفاوتي مورد مطالعه قرار داده‌اند. اين مقاله با معرفي رويكرد زبان‌شناسي شناختي اجتماعي، كه خود ادامه منطقي رويكرد زبان‌شناسي شناختي و زبان‌شناسي اجتماعي است، به حوزه نام‌شناسي مي‌پردازد. نام‌شناسي شناختي اجتماعي را مي‌توان زيرمجموعه زبان‌شناسي اجتماعي شناختي به شمار آورد كه درك كاربرد-بنياد از زبان، تنوع درون-زباني و بينا‌زباني، مقوله‌بندي و سرنمون‌ها، الگوي فرهنگي، معناي اجتماعي و اثر متقابل زبان، فرهنگ، و ايديولوژي، جزء مفهوم‌هاي بنيادين آن هستند. البته بايد اذعان داشت كه اكثر مطالعات انجام شده در حوزه زبان‌شناسي شناختي، و حوزه جديدتر و كمتر مطالعه شده زبان‌شناسي شناختي اجتماعي، در حوزه مفهوم‌شناسي هستند. ليكن به اذعان پژوهش‌گران اين حيطه، تغيير زاويه توجه از مفهوم‌شناسي به سوي نام‌شناسي از تحولات ضروري و اجتناب ناپذير در زبان‌شناسي شناختي و زبان‌شناسي شناختي اجتماعي است. هدف اين مقاله، با استفاده از روش پژوهش اسنادي، تلاشي در راستاي ادامه اين برنامه پژوهشي است كه توسط زندي و احمدي(1395) آغاز شده است؛ با اين تفاوت كه، مقاله حاضر بيشتر به مطالعه اسامي عام كه نماينده يك مقوله هستند توجه دارد. مقاله حاضر چشم‌انداز ديگري را هم در اين بحث مي‌گشايد و آن تاكيد بر رويكرد كاربرد-بنياد در نام‌شناسي است. در تعبير كاربردشناختي، نام‌شناسي به مطالعه انتخاب‌هاي واقعي واژگاني از ميان مجموعه عبارات مي‌پردازد و سوالي كه مطرح مي‌كند اين است كه چه عواملي بر انتخاب يك عبارت خاص تاثيرگذار مي‌باشند. اين مقاله چنين نتيجه‌گيري مي‌كند كه انتخاب واژه مناسب براي يك مدلول خاص تحت تاثير عوامل متعددي قرار دارد كه در اين ميان نقش بافت از اهميت فراواني برخوردار است.
چكيده لاتين :
Onomastics is a branch of linguistics, or according to Crystal (2008), a branch of semantics; onomastics has been studied from different perspectives. This paper addressed onomastics from the perspective of the social-cognitive (sociocognitive) linguistic approach, which is the corollary of cognitive linguistics and social linguistics. Social-cognitive onomastics, which can be subsumed under social-cognitive linguistics, covers the core concepts of a usage-based understanding of language, intralanguage and inter-language diversities, categorization and prototypes, cultural patterns, social senses, and the counter-effect of language, culture, and ideology. It merits mention that most studies in the area of cognitive linguistics and the newer, less studied social-cognitive linguistics focus on concepts and semantics. Scholars believe it is necessary and inevitable to shift from concepts to (proper) names, i.e. onomastics, in cognitive and social linguistics. The aim of this paper, applying documentary research method, is in line with and a continuation of a research plan launched by Zandi and Ahmadi in 2016; the only difference is that the current paper paid special attention to common nouns that represent a category. This paper also gave another outlook: an emphasis on a usage-based approach in onomastics. Pragmatically speaking, onomastics touches upon actual lexical selections from among expressions and examines the factors affecting the selection of a particular expression. The results showed that numerous factors affect the selection of a proper word for a signified concept, with context having the greatest effect. In conclusion, the authors propose their model, named “MYZ”, for sociocognitive approach toward language
