سرعت سفر زميني در روزگار شاهنشاهي اشكاني (از سده اول قبل از ميلاد تا سده سوم ميلادي)

در اسناد تاريخي و روايات مورخان كلاسيك، درباره حركت چاپارها، سپاهيان و كاروان‌ها در روزگار اشكانيان گزارش‌هايي ديده مي‌شود كه در آن ها زمان شروع حركت يا پايان يا هر دو بيان شده يا اين زمان قابل محاسبه است. از طرفي، برخي گزارش‌ها مانند سفرنامه‌ها و اسناد مشابه، مسافت ميان نقاط مختلف شاهنشاهي اشكاني را در اختيار خواننده قرار داده‌ است. اين دو گونه اطلاعات يعني مدت‌زمان سفر و ميزان مسافت داده‌هاي لازم براي محاسبه سرعت حركت چاپارها، سپاهيان و كاروان‌ها را در دسترس قرار مي‌دهد. گردآوري اين اطلاعات پراكنده و محاسبه سرعت سفر، در راستاي پاسخ به اين پرسش است كه ميزان سرعت سفر زميني در روزگار شاهنشاهي اشكاني از سده اول قبل از ميلاد تا سده سوم ميلادي چقدر بوده است. در اين ميان، نادقيق بودن برخي داده‌ها و همچنين دشوار يا ناامن بودن بعضي راه‌ها، جاي خطايي براي محاسبات جاري گذاشته است تا محاسبات در نهايت به صورت دامنه‌اي ارائه شود. با روش بررسي موردي و تطبيق محاسبات با سرعت‌هايي كه پيش از آن ضبط شده، مي‌توان نتيجه‌گيري كرد كه دامنه سرعت حركت چاپارها ميان ۸۰ تا ۲۷۷ كيلومتر در شبانه‌روز، دامنه سرعت لشكركشي‌ها بين ۱۰ تا ۴۰ كيلومتر در شبانه‌روز و بازه سرعت براي كاروان‌هاي تجاري ۴۰ تا ۶۰ كيلومتر در شبانه‌روز و براي هيئت‌هاي سياسي ۱۰ تا ۱۵ كيلومتر در شبانه‌روز بوده است.