ارزيابي امكان استفاده از فضولات حشرات در بهبود وضعيت حاصلخيزي خاك

حشرات فراوانترين موجودات زنده ي مرتبط با گياهان و خاك مي باشند. پرورش انبوه آنها براي تامين بخشي از نياز غذايي طيور و آبزيان، دسترسي به نوع جديدي از كودهاي آلي يعني فضولات آنها را فراهم ساخته است. تركيبات شيميايي فضولات حشرات (مقدار مناسب نيتروژن آلي، كربن محلول، عناصركم مصرف و پايين بودن نسبت كربن به نيتروژن) و خواص فيزيكي آنها (دانه بندي ريز و ساختار لايه لايه) موجب شده تا امكان بكارگيري آنها براي بهبود وضعيت حاصلخيزي خاك و توسعه ي محصولات ارگانيك، بيش از گذشته مورد توجه قرار گيرد. فضولات حشرات علاوه بر آنكه غني از مواد غذايي مورد نياز گياهان هستند، داراي ميكرو ارگانيسم هاي مفيدي مانند برخي گونه هاي باكترهاي جنس باسيلوس و سودوموناس بوده و تنها منبع در دسترس كيتين براي گياهان نيز مي باشند. كيتين مي تواند مقاومت گياهان به تنش هاي زنده (حشرات و نماتدها) و غيرزنده (خشكي و شوري) را بهبود بخشد. در حال حاضر بيشتر مطالعات بر استفاده از فضولات دو حشره ي صنعتي، مگس سرباز سياه (Hermetia illucens) و سوسك زرد آرد (Tenebrio molitor) متمركز شده است. نتايج بررسي هاي انجام شده نشان مي دهد تيمار خاك مزارع با فضولات اين دو حشره به مقدار105 تن در هكتار مي تواند عملكرد كمي و كيفي چندين گياه زراعي مهم مانند كلزا، جو، چاودار، ذرت و چغندر قند را افزايش دهد. با توجه به گسترش روز افزون پرورش حشرات صنعتي در كشور لزوم تسريع در استاندارد سازي و تهيه ي شيوه نامه هاي بكارگيري آنها بيش از گذشته احساس مي شود.