مفاهيم و كاربرد اقدام پژوهي در ارتقاي عملكرد نظام سلامت: راهنمايي براي مديران

زمينه و اهداف بسياري از صاحب نظران اعتقاد دارند كه تحقيقات كلاسيك نتوانسته كمك چنداني به حل مسايل گوناگوني كه نظام سلامت با آن روبرو هست بكند. بنابراين محققين براي رفع اين مشكل رويكرد جديدي به نام اقدام پژوهي را طراحي كردند. هدف مطالعه حاضر معرفي مفاهيم و كاربردهاي اقدام پژوهي در ارتقاي عملكرد نظام سلامت مي باشد. مواد و روش ها مطالعه حاضر از نوع مرور كتابخانه اي مي باشد. به منظور بررسي روش هاي مختلف اقدام پژوهي كتاب ها و وب سايت هاي مرتبط مورد جستجو قرار گرفت. به منظور بررسي مطالعات اقدام پژوهي صورت گرفته در حوزه سلامت و ساير حوزه ها نيز مراجع الكترونيكي معتبر داخلي و خارجي از طريق به كارگيري كليدواژه هاي اقدام پژوهي ، سلامت ، سيستم سلامت و بهداشت در سال 2020 مورد بررسي قرار گرفتند. يافته ها در ابتدا به تعاريف و مفاهيم كليدي اقدام پژوهي در نظام سلامت پرداخته شده است و سپس مدل معرفي شده توسط سيمونز در سال 1995 براي اقدام پژوهي، به عنوان يك مدل جامع و كامل، تشريح و مثال هايي از مطالعات اقدام پژوهي انجام گرفته ارائه شد.مدل سيمونز شامل مراحل تشخيص موضوع، جمع آوري اطلاعات، برنامه ريزي، اجرا، ارزيابي و بازخورد مي باشد. با جمع بندي مراحل مختلف مي توان مراحل زير را براي انجام يك اقدام پژوهي موفق در حوزه سلامت پيشنهاد كرد: تعيين موضوع اقدام پژوهي، توصيف وضعيت موجود، گردآوري اطلاعات، تحليل و تفسير داده ها، انتخاب و اجراي راه حل جديد، گردآوري اطلاعات، ارزيابي تأثير اقدام جديد و تعيين اعتبار آن، تجديدنظر و ارائه گزارش نهايي. نتيجه گيري از مهم ترين دلايل موفقيت اقدام پژوهي، ناكارآمدي تحقيقات سنتي در پاسخ گويي به سوالات و مشكلات اساسي حوزه سلامت مي باشد و دليل اين ناكارآمدي فاصله بين تحقيقات سنتي و نيازهاي نظام سلامت مي باشد، نقطه ضعفي كه مي تواند توسط اقدام پژوهي به نحو مناسبي برطرف گردد. در نهايت توصيه مي شود اگر مديران حوزه سلامت به دنبال ارتقاي استانداردها و بهبود وضعيت نظام سلامت در عمل و موقعيت خاص خود هستند، بهتر است به سراغ اقدام پژوهي بروند.