استارت‌آپ‌هاي صنايع خلاق فرهنگي در حوزه كتاب در ايران و ارائه سناريوهاي توسعه

هدف: تبيين وضعيت فعاليت استارت‌آپ‌هاي فعال در حوزه كتاب در ايران و ارائه سناريوهاي توسعه روش‌شناسي: رويكرد استفاده شده در پژوهش حاضر تركيبي (كمي و كيفي) است. ابتدا از رويكرد كمّي براي گردآوري اطلاعات و تشريح وضعيت استارت‌آپ‌ها استفاده شد و سپس براي تدوين سناريوها از رويكرد كيفي استفاده شد. در بخش كمي از روش پيمايشي استفاده شد. در بخش دوم كه اختصاص به تدوين سناريو براي ترسيم آينده داشت از سناريونگاري تكويني استفاده شد. جامعه پژوهش 154 استارت‌آپ فعال در حوزه كتاب بودند كه 58 مورد در حوزه كتاب الكترونيكي، 26 مورد در حوزه كتاب صوتي، 65 مورد در حوزه توزيع و فروش كتاب چاپي و 5 مورد در حوزه شبكه‌هاي اجتماعي فعاليت دارند. در بخش دوم اقدام به انجام مصاحبه‌هاي نيمه باز با 9 نفر از متخصصان علمي و اجرايي شد. براي تحليل محتواهاي مصاحبه‌ها از روش تحليل محتواي كيفي پنهان با رويكرد استقرائي، استفاده شد.يافته‌ها: نتايج نشان داد كه تمركز اصلي استارت‌آپ‌ها در شهر تهران است و عمر شكل گيري آن‌ها به دو دهه اخير برمي‌گردد. استارت‌آپ‌هاي اين حوزه ضعيف هستند و اين ضعف ناشي از ضعيف بودن حوزه كتاب در كشور است. توان مالي و زيرساختي اين شركت‌ها بسيار پايين است و نيازمند پشتيباني هستند و مؤسسات سرمايه‌گذار و شتاب دهنده‌ها نيز به دليل كمي سودآوري اين حوزه به ندرت وارد اين حوزه‌ها مي‌شوند. به لحاظ زيرساخت‌هاي قانوني و اداري خلأهاي بسياري پيش روي اين شركت‌ها در صنعت كتاب است و نياز به اصلاح رويه‌ها، قوانين و زيرساخت‌هاي اجرايي و تسهيل فعاليت اين مؤسسات است.