ارزيابي آلودگي فلزات سنگين در رسوبات مناطق قشم، بندرخمير و بندرلافت استان هرمزگان در خليج فارس

در اين تحقيق رسوبات سواحل مناطق قشم، بندرخمير و بندرلافت در استان هرمزگان جهت تعيين ميزان آلودگي فلزات سنگين سرب، نيكل، روي، آهن و مس بوسيله فرايندهاي طبيعي و يا فعاليت هاي انساني مورد بررسي قرار گرفتند. به منظور شناسايي آلودگي هاي زيست محيطي ناشي از فلزات سنگين، نمونه برداري با بيلچه از رسوبات اين مناطق جهت اندازه گيري غلظت فلزات سنگين و تعيين شاخص غني شدگي قرار گرفت. موقعيت نمونه ها به كمك دستگاه GPS تعيين و نمونه برداري از رسوبات سطحي (منطقه جزر و مدي) در 30 ايستگاه در مناطق مورد مطالعه انجام شد. جهت تعيين غلظت فلزات سنگين از دستگاه جذب اتمي شعله استفاده شد. نتايج نشان داد كه ميانگين غلظت عناصر سنگين سرب، نيكل، روي، آهن و مس در تمام ايستگاه هاي نمونه برداري با يكديگر اختلاف معني داري را نشان مي دهد (P 0.05). بطوريكه از لحاظ غلظت عناصر مورد مطالعه منطقه قشم (مس: 1.88 ± 33.76 ، روي: 2.75 ± 85.44، سرب: 1.23 ± 31.79 ، نيكل: 2.29 ± 34.17 و آهن: 691.21 ± 38000 ميكرو گرم بر گرم) نسبت به مناطق بندرخمير (مس: 2.30 ± 26.84، روي: 2.12 ± 77.54، سرب: 1.37 ± 24.71، نيكل: 1.30 ± 25.82 و آهن: 882.48 ± 36810 ميكرو گرم بر گرم) و بندرلافت (مس: 2.42 ± 22.74 ، روي: 2.61 ± 65.22 ، سرب: 1.32 ± 19.93 ، نيكل: 2.06 ± 21.70 و آهن: 1014.56 ± 35560 ميكرو گرم بر گرم) از آلودگي بالاتري برخوردار بود. همچنين نتايج نشان داد كه فاكتور غني شدگي فلزات در تمامي نمونه هاي رسوب كم مي باشد و از لحاظ شاخص ژئوشيميايي مولر، درجه آلودگي خاك در رده خاكهاي غير آلوده مي باشند. . ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﻣﯽﺗﻮان ﺑﯿﺎن ﮐﺮد وﺿﻌﯿﺖ آﻟﻮدﮔﯽ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ (ﻗﺸﻢ، ﺑﻨﺪرﺧﻤﯿﺮ و ﺑﻨﺪرﻻﻓﺖ) ﺑﺮاي ﻓﻠﺰات ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﻤﺘﺮ از ﻣﯿﺰان اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، اﻣﺎ از ﺑﯿﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻗﺸﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﻨﺪرﺧﻤﯿﺮ و ﺑﻨﺪرﻻﻓﺖ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮي را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ، ﮐﻪ اﯾﻦ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﺰدﯾﮑﯽ اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ (ﻗﺸﻢ) ﺑﻪ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﭘﺘﺮوﺷﯿﻤﯽ ﮐﺎوه ﻗﺸﻢ، ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺳﯿﻤﺎن ﻗﺸﻢ و ورود ﭘﺴﺎبﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﺷﻬﺮي و ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻟﻨﺞ ﺳﺎزي ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎﻻﺑﻮدن ﺷﺎﺧﺺ ﻏﻨﯽﺷﺪﮔﯽ ﻓﻠﺰ ﻣﺲ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻗﺸﻢ از ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي اﻧﺴﺎﻧﯽ در آﻟﻮدﮔﯽ و اﻧﺒﺎﺷﺖ اﯾﻦ ﻓﻠﺰ در رﺳﻮﺑﺎت اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺣﮑﺎﯾﺖ دارد.