پديد آورندگان :
معصومي، مهدي دانشگاه فردوسي مشهد - گروه جغرافيا و برنامه ريزي روستايي , عنابستاني، علي‌اكبر دانشگاه فردوسي مشهد - گروه جغرافيا و برنامه ريزي روستايي , فاضل‌نيا، غريب دانشگاه زابل - گروه جغرافيا و برنامهريزي روستايي , خوارزمي، اميدعلي دانشگاه فردوسي مشهد - گروه جغرافيا و برنامه ريزي روستايي
كليدواژه :
توسعه پايدار , گردشگري تجاري , سكونتگاه‌هاي روستايي , منطقه‌ي تجاري دهشيخ- سيگار , شهرستان لامرد
چكيده فارسي :
اقتصاددانان در دهه‌هاي اخير از گردشگري به‌عنوان كاتاليزوري كارآمد براي بازسازي و توسعه‌ي اقتصادي-اجتماعي نواحي روستايي ياد مي‌كنند؛ به‌طوري‌كه طي سال‌هاي اخير از گردشگري به‌عنوان ابزاري براي حل چالش‌هاي اقتصادي- اجتماعي در نواحي روستايي حاشيه‌اي و يا روستاهايي كه با كاهش فعاليت‌هاي كشاورزي سنتي روبه‌رو هستند، استفاده مي‌كنند. در اين راستا تحقيق حاضر، در پي ارزيابي فضايي شاخص‌هاي توسعه پايدار سكونتگاه‌هاي روستايي در منطقه‌ي تجاري دهشيخ-سيگار، شهرستان لامرد واقع در استان فارس است. روش تحقيق، توصيفي- تحليلي است و جامعه‌ي آماري آن شامل تمامي 1968 خانوار روستايي با 7281 نفر جمعيت ساكن در 13 روستاي منطقه‌ي تجاري دهشيخ -سيگار در شهرستان لامرد است كه با استفاده از فرمول كوكران با سطح خطاي 06/0، تعداد 235 خانوار به‌عنوان خانوارهاي نمونه‌ي برآورد و به روش تصادفي مورد پرسشگري قرار گرفتند. براي تجزيه‌وتحليل داده‌ها، از نرم‌افزارهاي، آنتروپي شانون، MABAC، ArcGIS و آزمون T تك نمونه‌اي و رگرسيون خطي در نرم‌افزار SPSS استفاده گرديده است. يافته‌هاي پژوهش مؤيد آن است كه در تمامي متغيرهاي تحقيق ميزان اثرگذاري گردشگري تجاري بر توسعه پايدار سكونتگاه‌هاي روستايي در منطقه‌ي تجاري دهشيخ-سيگار، شهرستان لامرد بالاتر از ميانه‌ي نظري (3) است. نتايج سطح‌بندي پايداري روستاهاي مورد مطالعه متأثر از گردشگري تجاري با استفاده از مدل ماباك در روستاهاي سيگار، دهشيخ و كره‌مچي بالاترين سطح را نشان مي‌دهد. گردشگري تجاري با مقدار R (959/0) داراي بيش‌ترين ميزان تأثير بر توسعه پايدار سكونتگاه‌هاي روستايي در منطقه‌ي موردمطالعه بوده است. در تحليل فضايي اثرگذاري گردشگري تجاري بر توسعه پايدار روستاهاي موردمطالعه، روستاهاي دولت‌آباد، حسن كمالي، فيروزآباد، كاكلي با مقدار R2 (992/0، 988/0، 986/0 و 983/0) داراي بيش‌ترين تأثير و در روستاهاي دهشيخ و سيگار با ضريب R2 (865/0 و 925/0) از عملكرد ضعيفي برخوردار است.
واژه‌هاي كليدي:
چكيده لاتين :
The present study seeks to evaluate the spatial indicators of sustainable development of rural settlements in the Dehshikh-Cigar commercial area, Lamerd city, Fars province. This research is descriptive-analytical, The statistical population of the study includes all villagers living in 13 villages of Dehshikh-Cigar commercial area in Lamerd city. Using Cochranchr('39')s formula with 0.6 error level, 235 households were estimated as sample households and were randomly surveyed. To analyze the data, software, Shannon entropy, Mabac, Arc GIS and single-sample T-test and linear regression were used in SPSS software. The research findings confirm that, in all research variables (economic 57.3, social 3.50, physical 3.34, institutional-managerial 3.14 and environmental 3.13) The impact of commercial tourism on the sustainable development of rural settlements in the Dehshikh-Cigar commercial area, Lamerd city, is higher than the theoretical average (3). The results of the Mabac technique showed that the level of development of the studied villages with the emphasis on commercial tourism in the villages of Cigar, Dehshikh and Karehmoochi has the most impact, In the villages of Chah Sheikh, Chah Nodeh Sheikh, Firoozabad and Jari, it has a moderate performance and in other villages it has a poor performance. Also, the results of multiple regression test showed that commercial tourism index with R value (0.959) has the greatest impact on the sustainable development of rural settlements in the Dehshikh-Cigar commercial area, Lamerd city. Finally, using R2 coefficient, it was found that the level of development of the studied villages with emphasis on commercial tourism in Dolatabad, Hassan Kamali, Firoozabad, Kakli villages with R2 value (0.992, 0.988, 0.986 and 0.983) It has the highest impact and has poor performance in the villages of Dehshikh and Cigarette with R2 coefficient (0.865 and 0.925).
