مقدار آب كاربردي گندم با استفاده از تحليل حساسيت و ارزيابي مدل AquaCrop

استفاده از مدل گياهي AquaCrop براي شبيه‌سازي و تعيين عمق مناسب آبياري گياهان زراعي مختلف در بين محققان متداول است. ليكن توجه به تحليل حساسيت اين مدل گياهي و ارزيابي دقيق‌تر مدل AquaCrop سبب دستيابي به نتايج دقيق‌تر مي‌گردد. در تحقيق حاضر سعي شد از روش جديدي موسوم به باون براي تحليل حساسيت مدل AquaCrop استفاده گردد. در اين روش به‌جاي افزايش يا كاهش مقادير پارامترها، براي تحليل حساسيت از بازه اي از مقادير پارامترهاي ورودي استفاده مي شود. بدين منظور از داده‌هاي برداشت‌شده در طي دو سال‌ زراعي از يك طرح تحقيقاتي در بروجرد استفاده شد. در اين طرح، چهار مقدار تبخير از تشت تبخير كلاس A به ميزان 40 (E100) 100، (E70) 70 ، (E40) و 120 (E120) ميلي‌متر در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه ضريب رشد پوشش گياهي و بهره‌وري آب نرمال شده بيشترين حساسيت را نسبت به ساير پارامترهاي ورودي داشتند. ارزيابي مدل AquaCrop در مرحله صحت‌سنجي نشان داد كه اين مدل گياهي براي شبيه‌سازي عملكرد (6٪ = MBE) و بهره‌وري آب (%4= MBE) دچار خطاي كم‌برآوردي شد. درحالي‌كه براي شبيه‌سازي زيست‌توده دچار خطاي بيش‌برآوردي گرديد (3٪- = MBE). خطاي شبيه‌سازي عملكرد گندم در مقادير تنش آبي شديد افزايش يافت ليكن دقت مدل AquaCrop براي شبيه‌سازي هر سه پارامتر عملكرد، زيست‌توده و بهره‌وري آب مطلوب بود (10% NRMSE). با كاهش مقدار آب آبياري تا 150 ميلي‌متر، عملكرد و زيست‌توده به ترتيب تا 1/9 و 7/4 تن در هكتار كاهش يافتند. بااين‌وجود بهره‌وري آب تا 1/3 كيلوگرم بر مترمكعب افزايش يافت. با افزايش مقدار آب آبياري تا 600 ميلي‌متر، عملكرد و زيست‌توده روندي صعودي داشتند به‌طوري‌كه به ترتيب تا 7/2 و 13/9 تن در هكتار افزايش يافتند. بااين‌وجود بهره‌وري آب فقط در دو عمق 264 و 500 ميلي‌متر به ميزان 1/3 كيلوگرم بر مترمكعب رسيد. براي دستيابي به بيشترين عملكرد، زيست توده و بهره‌وري آب، كاربرد 500 ميلي متر آب آبياري پيشنهاد مي شود. در شرايط كمبود آب آبياري، پيشنهاد مي شود از دو مقدار 150 و 264 ميلي متر استفاده شود.