ارزيابي روابط ميان ريسك عدم كشف اشتباه‌هاي ناشي از احتمال خطاي حسابرسي، محيط رقابتي بازار خدمات حسابرسي و قيمت‌گذاري خدمات حسابرسي

هدف: در مقاله حاضر، روابط ميان ريسك حسابرسي، سهم بازار حسابرسي و قيمت‌گذاري خدمات حسابرسي ارزيابي شده تا نقش ويژگي‌هاي مرتبط با حق‌الزحمه خدمات حسابرسي بررسي گردد. وقوع خطاي نوع دوم حسابرسي به عنوان مقياسي از ريسك عدم كشف حسابرسي و سهم بازار خدمات حسابرسي به عنوان مقياسي از محيط رقابتي بازار حسابرسي مورد توجه قرار گرفته است.روش: تحليل آماري طبق داده‌هاي استخراجي تعداد 131 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طي سال‌هاي 1391 تا 1397 انجام شده است. براي آزمون فرضيه‌هاي پژوهش از مدل‌هاي رگرسيون چندمتغيره داده‌هاي تركيبي با اثرات ثابت و روش حداقل مربعات تعميم ‌يافته استفاده شده است.يافته‌ها: يافته‌ها بيانگر آن است كه بين حق‌الزحمه حسابرسي و وقوع خطاي نوع دوم به عنوان مقياسي از ريسك حسابرسي رابطه معني‌دار و منفي وجود دارد. از طرفي، شواهد حاكي از آن است كه بين حق‌الزحمه حسابرسي و سهم بازار خدمات حسابرسي به عنوان مقياسي از محيط رقابتي بازار حسابرسي رابطه معني‌دار و مثبتي وجود دارد. ساير شواهد نشان دادند حق‌الزحمه حسابرسي تابعي مستقيم از اظهارنظر مقبول حسابرس، شهرت حسابرس، پيچيدگي حسابرسي، استقلال كميته حسابرسي، رهبري هيأت مديره و گزارش زيان، اما تابعي معكوس از چرخش حسابرس، استقلال هيأت مديره، تمركز مالكيت و اهرم مالي مشاهده‌ها است؛ در عين حال، حق‌الزحمه حسابرسي تابعي معني‌دار از سطح فعاليت هيأت مديره نيست.نتيجه‌گيري: به طور كلي، شواهد حاكي از نقش مهم ويژگي‌هاي مرتبط با حسابرسان و برخي ويژگي‌هاي مرتبط با شركت‌ها طبق رويكردهاي مبتني بر عرضه و تقاضاي حسابرسي در شناسايي عوامل مؤثر بر حق‌الزحمه خدمات حسابرسي است.