مسئوليت اخلاقي در قبال ديگران از منظر رويكرد وظيفه‌گرايانه كانت

مسئوليت اخلاقي در قبال ‌انسان‌هاي ديگر از جمله مسائل اساسي است كه مكاتب و فيلسوفان اخلاقي به آن پرداخته‌اند. پژوهش حاضر با روش توصيفي-تحليلي با تكيه بر ديدگاه‌ كانت، در پي پاسخ‌دادن به اين پرسش‌هاست: مفهوم مسئوليت اخلاقي چيست؟ از منظر وظيفه‌گرايان، ديگران در روابط و مسئوليت‌هاي اخلاقي چه جايگاهي دارند؟ و عامل اخلاقي چرا در قبال ديگران مسئوليت اخلاقي دارد؟ وظيفه‌گرايي با تأكيد بر مسئله شايستگي و استحقاق عامل اخلاقي به نقش حُسن فاعلي در كنار حُسن فعلي، بر نقش وظايف اخلاقي اهميت مي‌دهد. در يك منظر كلي، وظيفه‌گرايي در مقايسه با نظريه‌هاي اخلاقي، رويكرد منسجم‌تري به مفهوم مسئوليت اخلاقي دارد و مسائلي مانند استحقاق، اختيار، عقل‌گرايي، كرامت و شايستگي را در اين مسئله لحاظ مي‌كند. كانت در نظريۀ‌ اخلاقي‌اش، به بسياري از اشكالات وظيفه‌گرايي از جمله عقل‌گرايي و نخبه‌گرايي توجه دارد، اما‌ به‌دنبال اين است كه اخلاق را از احساس و تجربه و حكمت مردم‌پسند به بنياد عقلاني برساند و بر اين اساس، مسئوليت اخلاقي را بر پايۀ سزاواري و شايستگي ترسيم كند.