شناسايي محل اسكان اضطراري در زمان وقوع سيلاب با استفاده از GIS ‌(مطالعۀ موردي: استان چهارمحال و بختياري)

Locating Suitable Sites for Relief Camps during Severe Floods Using GIS (Case Study: Chaharmahal and Bakhtiari Province)

بحران‌هاي طبيعي قابل پيشگيري نيستند، اما مي‌توان با تكيه بر فنون مهندسي و نوآوري‌هاي علمي، ميزان خسار‌ت‌هاي به‌وجودآمده در بخش مالي و جاني آن را به‌شدت كاهش داد. بخش هاي زيادي از ايران از جمله مناطق حادثه‌خيز در جهان محسوب مي‌شود كه نيازمند توجه خاص قبل از وقوع بحران است. استان چهارمحال و بختياري با توجه به موقعيت جغرافيايي و شرايط اقليمي خاص آن از جملۀ اين مناطق است كه مكان‌يابي اسكان اضطراري وقوع سيلاب در اين استان را بااهميت ميكند. در تحقيق حاضر از روش مبتني بر تدوين پرسش نامۀ محقق‌ساخته و بررسي اسناد كتابخانه اي و مدل‌هاي آماري استفاده شده است. بنابراين، با استفاده از روش فرايند تحليل سلسله‌مراتبي (AHP) مكان هاي ايمن هنگام وقوع سيلاب و آماده سازي معيارها و زيرمعيارهاي موجود شناسايي شد. سپس، با استفاده از اطلاعات آماري فازي- سلسله‌مراتبي (FAHP) مقادير ارزش هر يك از معيارها و زيرمعيارها مشخص شده و وزن نهايي محاسبه شده و نقشه هاي مربوطه در محيط GIS براي نمايش هرچه بهتر تهيه و تدوين شد. نتايج به‌دست‌آمده نشان داد شهركرد كمترين ميزان خطرپذيري را در بين شهرستان هاي استان در اختيار دارد و به‌ترتيب، شمال و شمال شرق بروجن، اردل و قسمت‌هاي مركزي و جنوب كوهرنگ و قسمت هاي شمالي لردگان ايمني بيشتري نسبت به قسمت هاي شمالي شهرستان دارند.

Natural crises are unavoidable, but the damage to the financial and human sectors can be greatly reduced by relying on engineering techniques and scientific innovations. Many parts of Iran are among the accident-prone areas in the world that need special attention before crises. Chaharmahal Bakhtiari province is one of these areas due to its geographical location and special climatic conditions, which makes the location of emergency accommodation for floods in this province important. In the present study, a method based on compiling a researcher-made questionnaire and reviewing library documents and statistical models has been used. Therefore, using Analytic Hierarchy Process (AHP) method, safe places during floods are identified and the existing criteria and sub-criteria are prepared. Then using the fuzzy-hierarchical statistical information (FAHP), the values ​​of each criterion and sub-criteria and the final weight were calculated, and the relevant drawings were prepared and compiled in the GIS environment to display them as best as possible. The results showed that Shahrekord has the lowest level of risk among the cities of the province and the north and northeast of Borujen, Ardal and the central and southern parts of Koohrang and the northern parts of Lordegan have more safety than the northern parts of the city, respectively.