شبيه‌سازي پارامترهاي مؤثر بر روند دبي جريان رودخانه با استفاده از مدل بارش-رواناب HACRES در دوره‌هاي آتي (مطالعۀ موردي: رودخانۀ زولاچاي)

Simulation of Parameters Affecting the River Flow Trend using the IHACRES Rainfall-runoff Model in Future Periods (Case Study: Zolachai River)

نظر به اهميت آثار تغيير اقليم بر منابع آبي، بررسي رفتار رودخانه به‌ويژه ميزان آب دهي آن در دوره هاي آتي براي مديريت منابع آب و ارائۀ راهكارهاي سازگاري با پديدۀ تغيير اقليم امري مفيد و ضروري است. هدف از تحقيق حاضر، بررسي اثر پديدۀ تغيير اقليم بر دبي رودخانۀ زولاچاي واقع در استان آذربايجان غربي است. به اين منظور، ابتدا با استفاده از مدل LARS-WG مقادير بارش و دماي ايستگاه هواشناسي چهريق عليا تحت سناريوهاي مختلف از سال 2021 تا سال 2080 پيش‌بيني شد. سپس، بر اساس داده‌هاي ريزمقياس‌شدۀ بارش و دماي آينده، به كمك مدل بارش-رواناب IHACRES واسنجي و صحت‌سنجي‌شدۀ حجم رواناب خروجي حوضۀ آبخيز در دوره هاي آتي شبيه‌سازي شد. نتايج پيشبيني رواناب طي دوره هاي اقليمي آتي نشان داد متوسط تغييرات رواناب سالانه درازمدت طي دورۀ 2021ـ 2080 به ميزان 1/12 مترمكعب در ثانيه (33/34 درصد) تحت سناريوي RCP2.6، 1/17 مترمكعب در ثانيه (33/67 درصد) تحت سناريوي RCP4.5 و 1/37 مترمكعب در ثانيه (39/42 درصد) تحت سناريوي RCP8.5 نسبت به دورۀ پايه كاهش خواهد يافت.

Considering the importance of the effects of climate change on water resources, it is useful and necessary to study the behavior of the river, especially its discharge in future periods, to manage water resources and provide solutions to adapt to the phenomenon of climate change. The purpose of this study is to investigate the effect of climate change on the discharge of the Zolachai River in West Azerbaijan Province. For this purpose, using the LARS-WG model, the precipitation and temperature values ​​of the Upper Chehriq meteorological station under different scenarios from 2021 to 2080 were predicted. Then, based on the microscale data of future precipitation and temperature, the volume of run-off output of the basin in future periods was simulated using the IHACRES rainfall-runoff model. The results of run-off forecast during future climatic periods showed that the average long-term annual run-off changes during the period 2080-2021 at the rate of 1.12 cubic meters per second (33.34%) under the RCP2.6 scenarios, 1.17 cubic meters per second (0.67 33%) under the RCP4.5 scenario and 1.37 cubic meters per second (39.42%) under the RCP8.5 scenario compared to the base period.