اولويت بندي عوامل موثر بر قيمت‌گذاري كيفيت اطلاعات حسابداري در بازار سرمايه ايران با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي

The Prioritization of Factors Effective on the Pricing of Accounting Information Quality in the Iran Capital Market by Analytic Hierarchy Process Method

يكي از منابع اطلاعاتي در دسترس سرمايه‌گذاران، اطلاعات حسابداري است كه در صورت برخورداري از كيفيت مناسب، مي‌تواند نقشي حياتي در عملكرد بهينه بازارهاي سرمايه و جلب اعتماد سرمايه‌گذاران ايفا نمايد. موضوع پژوهش حاضر، شناخت مهم‌ترين عوامل اثرگذار بر جايگاه اطلاعات حسابداري در بازار سرمايه ايران است. به اين ترتيب، ابتدا عوامل تاثيرگذار بر قيمت‌گذاري كيفيت اطلاعات حسابداري بر اساس منشا شكل گيري طبقه بندي گرديد. سپس با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي چهار گروه تعريف شده به عنوان منشا عوامل و 21 مورد زير مجموعه آن، اولويت‌بندي شد. جامعه آماري پژوهش شامل تمامي اعضاي هيات علمي دانشگاه‌هاي سراسري در رشته حسابداري و فعلان حوزه بازار سرمايه است. نمونه گيري به صورت هدفمند صورت‌گرفت و داده‌هاي موردنياز در دوره زماني 1398 تا 1399 جمع‌آوري گرديد. يافته‌هاي پژوهش نشان‌مي‌دهد، شرايط سياسي و اقتصادي كشور مهم‌ترين منشا عوامل تاثيرگذار بر فرآيند ارزيابي كيفيت اطلاعات حسابداري توسط سرمايه‌گذاران است. همچنين عامل جو كلي بازار سرمايه از گروه شرايط بازار سرمايه، عامل رويدادهاي سياسي و ابهام درمورد آينده از گروه شرايط سياسي و اقتصادي، عامل ويژگي هاي بنيادي واحد تجاري از گروه ويژگي هاي واحد تجاري و عامل رفتار توده وار از گروه سويه هاي رفتاري سرمايه‌گذاران مهم‌ترين عوامل اثرگذار بر قيمت‌گذاري كيفيت اطلاعات حسابداري است.

Accounting information is one of the available sources of information for investors. It plays critical role in optimal performance of capital markets if possess adequate quality. The subject of present research is recognizing the most important factors affecting the position of the accounting information in the capital market of Iran. For this purpose, we begin with classifying the factors affecting the accounting information quality by their origin of them.We applied the analytic hierarchy process (AHP) to prioritize four groups defined as the source of the factors along with their 21 sub-sets. The research findings showed that political and economic conditions of the country represent the most important factor affecting the process of accounting information quality pricing by investors. Besides, some of the most important factors affecting the pricing of accounting information quality were identified as follows: The factor of the general atmosphere of the capital market from the capital market conditions group, the factor of political events and ambiguity about the future from political and economic conditions group, the factor of fundamental features of the business unit from the business unit characteristics group, and the herd behavior factor from the group of behavioral patterns of investors.