ارزيابي تنش آللوپاتيك بقاياي اويارسلام (Cyperus esculentus) بر برخي از علف هاي هرز مهاجم

Evaluation of allelopathic stress of Cyperus esculentus remains on some invasive weeds

پديده آللوپاتي به علت ايجاد تركيبات فعال زيستي به وسيله گياهان و يا بقاياي به جا مانده از آن ها ايجاد مي گردد كه بر جوانه زني، رشد و توسعه ي افراد همان گونه يا گونه هاي ديگر اثر مي گذارد. بدين منظور، آزمايشي با هدف ارزيابي تنش آللوپاتيك حاصل از مقادير مختلف بقاياي علف هرز اويارسلام (0، 12، 24، 36 و 48 گرم در سه كيلوگرم خاك لوم) بر خصوصيات جوانه زني و مورفوفيزيولوژيكي علف هاي هرز مهاجم نيلوفرپيچ و خربز ه وحشي انجام شد. اين تحقيق به صورت دو آزمايش جداگانه در قالب طرح كاملا تصادفي با 5 تيمار در سه تكرار انجام شد. مطابق نتايج، شدت اثرات آللوپاتيك اويارسلام بر دو علف هرز نيلوفرپيچ و خربزه وحشي بسته به مقادير بقايا در خاك كاهشي و معني دار بود. به طوري كه صفاتي نظير درصد و نرخ جوانه زني، سطح برگ، وزن تر و خشك ريشه، ساقه و برگ به علاوه محتواي رنگيزه هاي كلروفيل a، b، كل و كاروتنوييدها در نيلوفرپيج بيشتر تحت تاثير تركيبات دگرآسيب مقادير مختلف بقايا در مقايسه با شاهد قرار گرفت. بررسي روند تغييرات محتواي پرولين و فعاليت آنزيم كاتالاز در نيلوفرپيچ و خربزه وحشي نيز بيانگر افزايش اين مشخصه ها با افزايش مقادير بقاياي اويارسلام بود. پايين تر بودن رنگيزه هاي فتوسنتزي و كاهش شديدتر مولفه هاي جوانه زني و رشدي در نيلوفرپيچ در مقايسه با خربزه وحشي مي تواند گواهي بر حساسيت بيشتر اين گونه در حضور مواد آللوپاتيك اويارسلام باشد. علف هرز اويارسلام با توجه به زيتوده بالاي آن در مزارع و اثبات اثر آللوپاتيك آن، مي تواند كانديدي براي توليد علف كش ها با منشاء زيستي باشد.

Due to the plant production of biological active compounds, allelopathy is formed from plants or their remnants. This has some effects on germination, growth and development of the same species or other species. For this purpose, an experiment was conducted to evaluate the allelopathic stress of different amounts of Cyperus esculentus weed remains (0, 12, 24, 36 and 48 g per 3 Kg loamy soil) on germination and morphophysiological characteristics of aggressive weeds of Ipomoea tricolor and Cucumis melo. This experiment was done in the form of two seprated experiments in a completely randomized design with five treatments and three replications in the pot condition. Findings showed that the intensity of allelopathic effects of C. esculentus on two weeds of I. tricolor and C. melo was decrasing and significant based on the amount of residue of C. esculentus in the soil. So that traits such as rate and germination percentage, leaf area, fresh and dry weight of root, stem, leaf and also the content of chlorophyll a, b, total and carotenoids in I. tricolor more affected under allelopathic compounds of different plant residues of C. esculentus as compared to control. Studing the trend of changes in proline content and catalase activity in I. tricolor and C. melo also indicates some characteristics such as increasing values of C. esculentus remnants. Lower photosynthetic pigments and more severe reduction of germination and growth traits in I. tricolor as compared to C. melo can be testify to the greater sensitivity of these species in the presence of allelopathic substances of C. esculentus. Due to the high biomass on farms, its proved allelopathic effect C. esculentus can be a candidate for the production of biological derived herbicides.