پديد آورندگان :
زين الديني ميمند، علي سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي كرج - موسسه تحقيقات خاك و آب , نويدي، ميرناصر سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي كرج - موسسه تحقيقات خاك و آب , اسكندري، مهناز سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي كرج - موسسه تحقيقات خاك و آب , سيدمحمدي، جواد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي كرج - موسسه تحقيقات خاك و آب , تومانيان، نوراير سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي اصفهان - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان اصفهان - بخش تحقيقات خاك و آب , حسيني فرد، جواد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي رفسنجان - مؤسسه تحقيقات علوم باغباني - پژوهشكده پسته , فرج نيا، اصغر سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي تبريز - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان آذربايجان شرقي - بخش تحقيقات خاك و آب , قاسم زاده گنجه اي، محمد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي مشهد - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان خراسان رضوي - بخش تحقيقات خاك و آب
كليدواژه :
پسته , تناسب اراضي , عملكرد , نياز خاكي
چكيده فارسي :
پسته يكي از مهم‌‌ترين و ارزآورترين محصولات باغي در ايران است كه سازگاري آن با شرايط نامساعد محيطي به ويژه خشكي و شوري، سبب توليد روزافزون آن در كشور مي‌باشد. هدف از اين پژوهش، بررسي تأثير مشخصه هاي خاك بر عملكرد پسته و درجه بندي آنها براي انجام مطالعات ارزيابي تناسب اراضي است. براي اين منظور، 124 باغ پسته در استان‌هاي كرمان، فارس، خراسان رضوي، اصفهان و آذربايجان شرقي انتخاب شدند. در هر باغ، يك خاكرخ مطالعه و پرسش‌نامه كاربري اراضي تكميل گرديد. پس از تجزيه‌هاي فيزيكي و شيميايي لازم، رگرسيون چندمتغيره به روش گام‌به‌گام بين عملكرد (متغير وابسته) و ويژگي هاي مختلف خاك (متغيرهاي مستقل)، بررسي شد. با برقراري روابط رگرسيون ساده بين ويژگي‌هاي موثر خاك بر عملكرد، درجه‌بندي ويژگي‌ها براي كلاس هاي مختلف تناسب اراضي تعيين شد. نتايج نشان داد پتاسيم قابل جذب، شوري، ESP، درصد شن و آهك، بيشترين و pH، كربنآلي و فسفر قابل جذب، كمترين دامنه تغييرات را داشتند. نتايج رگرسيون گام‌به‌گام نشان داد كه ورود متغيرهاي شوري، ESP، گچ، آهك، سنگريزه، فسفر و پتاسيم قابل جذب به معادله معني دار بودند (0/01>P). متغيرهاي وارد شده به مدل رگرسيوني با 0/280=NRMSE توانستند 75 درصد از واريانس مربوط به متغير وابسته (عملكرد) را تعيين نمايند. در روابط رگرسيون ساده، شوري، ESP، گچ، آهك و سنگريزه، اثر كاهشي و كربنآلي، فسفر و پتاسيم قابل جذب اثر افزايشي بر عملكرد داشتند. صحت سنجي درجه بنديه اي انجام شده براي متغيرهاي خاك با 0/82=R2 و 0/224=NRMSE نشان دهنده دقت قابل قبول جدول پيشنهادي مي باشد كه مي تواند با اطمينان در ارزيابي تناسب اراضي مورد استفاده قرار گيرد.
چكيده لاتين :
Pistachio is one of the most important and valuable orchard products in Iran, and its compatibility with unfavorable growth conditions, especially drought and salinity, causes its high production in the country. The study aim was to investigate the effect of soil characteristics on pistachio yield and their rating for applying in land suitability assessment studies. So, 124 pistachio orchards were selected in Kerman, Fars, Khorasan-Razavi, Isfahan and East-Azarbaijan provinces. In each orchard, a soil profile was studied and a land use questionnaire completed. After the necessary physical and chemical analyzes, multivariate regression was performed by the stepwise method between yield (dependent variable) and different soil characteristics (independent variables). By creating simple regression relations between effective soil characteristics on yield, the characteristics rating was determined for different land suitability classes. The results showed available potassium, salinity, ESP, sand and CaCO3 had the highest variation, and pH, organic carbon and available phosphorus had the lowest one. The results of stepwise regression showed the input of salinity, ESP, gypsum, CaCO3, gravel, available phosphorus and potassium to the equation were significant (p < 0.01). The variables entered into the regression model with NRMSE=0.280 determined 75% of the variance related to the dependent variable (yield). In simple regression relations, salinity, ESP, gypsum, CaCO3 and gravel had negative influence and organic carbon, available phosphorus and potassium had positive influence on yield. The validation of soil variables ratings with R2=0.82 and NRMSE=0.224 distinguished acceptable accuracy of the proposed table which can be confidently applied for use in land suitability assessment.
