ماموريت سوم دانشگاه فراتر از انتقال فناوري: نقدي بر رويكردهاي اقتصادي در تعامل دانشكده‌هاي كشاورزي با جامعه در كشور ايران

در دو دهه گذشته علاوه بر ماموريت‌هاي ‌سنتي تدريس و تحقيق، ماموريت سومي براي دانشگاه‌ها و همچنين دانشكده‌هاي در دو دهه گذشته علاوه بر ماموريت‌هاي ‌سنتي تدريس و تحقيق، ماموريت سومي براي دانشگاه‌ها و همچنين دانشكده‌هاي كشاورزي تعريف‌ شده است كه به‌عنوان تعامل تجاري دانشگاه با جامعه يا دانشگاه كارآفرين شناخته مي‌شود. اگر چه تعامل دانشگاه با صنعت مي‌تواند منجر به بهبود نسبي وضعيت مالي دانشگاه‌ها شود و در بهترين حالت ممكن است افزايش عملكرد اقتصادي منطقه‌اي يا ملي را در پي داشته باشد اما دانشگاه كارآفرين آخرين فصل تغيير و تحول دانشگاه نيست. در واقع ماموريت سوم دانشگاه با تمركز بر اقتصاد و شيوه‌هاي انتقال فنّاوري مرسوم تفاوت چشمگيري دارد و تعريف معمول آن به ‌شدت نياز به ‌نقد و بررسي جدي دارد. در حقيقت هيچ تعريف منحصربه‌فردي از مفهوم ماموريت سوم وجود ندارد؛ چرا كه هر كشوري از نظر مناسبات نهادي و زمينه‌هاي اقتصادي و اجتماعي متفاوت است و بر همين اساس پيش‌نيازهاي پرداختن به ماموريت سوم منحصربه‌فرد است. بر اساس وضعيت توسعه كشاورزي در ايران و شرايط محيطي حاكم، ماموريت سوم دانشكده‌هاي كشاورزي متفاوت از تعريف متعارف آن يا انتقال فناوري و تمركز بر توسعه اقتصادي است. اين مقاله‌ي به روش مروري تحليلي با ديدگاهي انتقادي و با هدف شفاف‌سازي تفاوت ماموريت سوم با دانشگاه كارآفرين و رويكرد دانشگاه و صنعت نگارش شده است و ضمن توجه به كشاورزان و لزوم تغيير مارپيچ سه‌گانه از طريق ارائه يك مدل، ابعاد جديدي از ماموريت سوم دانشگاه فراتر از بعد اقتصاد را در دانشكده‌هاي كشاورزي پيشنهاد مي‌دهد.اي مدل مطابق با نظريه سيستمها، تأثيرگذاري نظام مند عوامل محيطي بر ماموريت سوم و نقش كنشگران توسعه كشاورزي را در نظر دارد.