معرفي سطح بهينه روشنه‌‌هاي تاجي براي زادآوري استقراريافته راش شرقي (Fagus orientalis Lipsky) در جنگل‌‌هاي طبيعي و آميخته هيركاني

استقرار زادآوري درختان در ارتباط با انواع روشنه‌‌ها و عوامل مرتبط به آن‌ها مانند ويژگي‌‌هاي فيزيوگرافي و درختان حاشيه، تضمين‌كننده پويايي و چرخه جاي‌گشت در جنگل‌‌هاي طبيعي است. هدف پژوهش پيش‌رو، تعيين سطح بهينه روشنه‌‌ها در ارتباط با تغييرات تنوع گونه‌‌اي درختان حاشيه و واحدهاي فيزيوگرافي براي بررسي تراكم و ارتفاع زادآوري‌‌ مستقر راش (Fagusorientalis Lipsky) در مراحل مختلف رويشي است. بدين‌منظور، زادآوري مستقر درون روشنه‌‌ها در قطعه شاهد سري سه در گلندرود نور، آماربرداري صددرصد شد و مساحت هر روشنه با استفاده از روش شعاعي اندازه‌‌گيري شد. پس از تفكيك طبقه‌هاي سطحي روشنه‌‌ها، زادآوري استقراريافته درختان راش برمبناي قطر آن‌ها به سه طبقه 1.3 تا 2.5 (نهال)، 2.5 تا پنج (خال) و بزرگ‌‌تر از پنج سانتي‌‌متر (پيش‌‌به‌‌جا) تقسيم‌‌بندي شدند. تجزيه‌وتحليل اطلاعات نشان داد كه تغييرات تراكم هيچ‌كدام از انواع زادآوري، رابطه معني‌‌داري با تغييرات سطح روشنه‌‌ها و عوامل مرتبط با آن‌ها نداشتند، اما ارتفاع نهال‌‌ها در ارتباط با واحدهاي فيزيوگرافي و غناي گونه‌‌اي درختان حاشيه بين طبقه‌هاي سطحي روشنه‌‌ها، تغييرات معني‌‌دار نشان داد. همچنين، ارتفاع خال‌‌گروه‌‌ها تنها با متغير سطح روشنه و ارتفاع پايه‌‌هاي پيش‌‌به‌‌جا فقط با فراواني درختان حاشيه روشنه‌‌ها، همبستگي وارونه معني‌‌دار داشتند (ضريب‌هاي همبستگي به‌ترتيب 0.34 و 0.7). نتايج اين پژوهش نشان داد كه مساحت بهينه روشنه‌‌ها براي استقرار انواع مراحل زادآوري راش با احتساب ويژگي‌‌هاي فيزيوگرافي، غناي گونه‌‌اي و فراواني درختان حاشيه، شامل طبقه‌هاي سطحي كمتر از دو آر تا حداكثر 10 آر است.