برآورد كشش هاي عرضه و تقاضاي چاي در ايران (كاربرد مدل رگرسيون آستانه‌اي)

مقدمه و هدف: چاي يكي از رايج‌ترين نوشيدني‌هاست كه بيش‌تر مردمان كشورهاي جهان آن را مصرف مي‌كنند. مصرف سالانه سرانه چاي جهان حدود ۵۰۰ گرم است. در حالي كه اين رقم براي ايران، به بيش از پنج كيلوگرم در سال مي‌رسد. افزون بر مصرف سالانه 110 هزار تن و توليد نزديك به 25 هزار تن در داخل كشور، همه ساله، مقاديري چاي از مبادي رسمي و غير رسمي وارد كشور مي‌شود. لذا واردات بي رويه، ضرورت بررسي و برآورد دقيق مصرف و تقاضا و راه كارهاي افزايش توليد و عرضه را ايجاب مي كند.مواد و روش ها: اين مطالعه به بررسي تابع عرضه چاي در قالب الگوي تعديل جزيي نرلاو و تاثير تغيير قيمت و درآمد بر مصرف اين محصول، در سطوح درآمدي گوناگون، پرداخته است. در اين مطالعه از داده‌هاي سري زماني، براي دوره    93-1357و روش رگرسيون آستانه‌اي دو رژيمه جهت برآورد كشش هاي تقاضاي چاي استفاده شد.يافته ها: برآورد ساختار غيرخطي در برآورد تقاضاي چاي، نشان داد كه چاي براي گروه‌هاي كم‌درآمد كالايي بي‌كشش و ضروري است كه با افزايش درآمد، تمايل به پر‌كشش شدن دارد. كشش‌هاي درآمدي تقاضا براي هر دو گروه بالا و پايين درآمدي، مثبت و معني‌دار است. نتايج نشان داد كه امكان افزايش توليد از طريق افزايش سطح زير‌كشت محدود استبحث و نتيجه گيري: افزايش كيفيت و بهبود رقابت‌پذيري در كنار فرآوري مناسب مي‌تواند از تقاضاي غيررسمي (قاچاق) چاي بكاهد. تبليغات با هدف تعصب در خريد چاي ايراني، براي كمك به بقاء و رونق اقتصاد اين نوشيدني محبوب و پُرمصرف در ايران، ضروري است.