تداوم سياست تعديل در سايه سيطره پارادايميك

Regeneration of Subsidies Reduction Policy under Dominant Paradigm

ميدان سياست‌گذاري اجتماعي پس از انقلاب 1357، شاهد بروز سياست‌هاي متفاوتي بوده اما سياست تعديل يارانه‌ها جايگاه ويژه‌اي در آن داشته است و تغييرات متعدد كنشگران سياسي و سياستي در چهار دهه اخير، تاثير چنداني در جايگاه مسئله تعديل و پاسخ سياستي به آن نداشته است. هدف پژوهش حاضر، بررسي چرايي تداوم اين رويكرد در بازه مورد بررسي (ازمنظر رويكردي شناخت‌شناسانه) و توصيف مواجهات دولت و مجلس با اين موضوع است. چارچوب مفهومي پژوهش متكي بر كاربست مفهوم پارادايم در حوزه سياست‌گذاري اجتماعي است كه توان تبيين تداوم سياست مذكور را دارد. روش پژوهش، كيفي و اسنادي بوده و متكي بر تحليل محتواي مشروح مذاكرات مجلس در 10 دوره پس از انقلاب اسلامي است. براساس يافته‌هاي پژوهش، ايده تعديل، تحت حمايت پارادايمي قرار داشته كه بر ميدان سياست‌گذاري مسلط است و همه مولفه‌هاي پارادايم سياست‌گذاري (چارچوب تفسيري، اهدف، ابزار، نهاد حكمراني) را داراست. در دوره پساانقلاب دولت و مجلس با اين پارادايم همراهي كرده‌اند و اگرچه گاه به تعويق يا توقف سياست تعديل روي آورده‌اند اما هيچ‌گاه پارادايم سياست‌گذاري را تغيير نداده‌اند؛ و تنها اقدام موفق عليه اين پارادايم نيز درسطح نهادينه‌سازي ناكام ماند. براساس نتايج پژوهش، علل شكست كوشش‌ها براي جايگزيني پارادايم سياست‌گذاري تعديل، عدم‌توجه به همه عناصر چارچوب پارادايم سياست‌گذاري و به‌ويژه عدم‌استقلال نهاد حكمراني از اقتدار سازمان برنامه‌وبودجه بوده است.

There has been lots of heated debates going on in Iran about the subsidy reduction policy after the revolution 1979. This policy, however, has remained in the center of attention, even though lots of socio-economical events has happened since then and most of the political actors have changed. The goal of this research is to study the changes of the paradigm in the past four decades and also the approaches taken by parliament and state back in the time. The policy paradigm developed by Hall (1993) is the main theory of this research. The current method is quantitative and concentrated on Islamic parliament negotiations in 10 terms. The results show that the paradigm is dominant, having four elements. Some policy ideas have been developed under the influence of this paradigm. Among lots of criticism that this paradigm has received, only the one seeking to develop a Comprehensive System of Social Security and Welfare was successful. This idea, however, failed to get institutionalized. The results suggest that in order to change the policy, more authority is needed than the Plan and Budget Organization’s, which is in charge of governing the dominant paradigm.