مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي تغييرات هماتولوژي و شاخص هاي استرس ماهي فيتوفاگ (Hypophthalmichthys molitrix) در مواجهه با غلظت هاي كشنده و تحت كشنده كلريد سرب

چكيده فارسي :

امروزه پيشرفت صنعت آبزي پروري، لزوم گسترش تشخيص سلامت ماهيان را بيش از پيش نمايان مي سازد. شاخص هاي خوني بيوماركرهاي مفيدي هستند كه به منظور ارزيابي شرايط فيزيولوژيك آبزيان در پاسخ به استرس آلاينده ها به كار رفته و تغييرات دروني بدن ماهي را دقيقاً منعكس مي كنند. اين تحقيق با هدف بررسي تغييرات هماتولوژي و شاخص‌هاي استرس ماهي فيتوفاگ در مواجهه با غلظت‌هاي كشنده و تحت كشنده كلريد سرب انجام گرفت. در انجام پژوهش حاضر ابتدا غلظت نيمه كشنده (LC50) فلز سرب به ميزان 38/09 ميلي گرم در ليتر از طريق محاسبه تلفات ماهيان كپور نقره اي در معرض كلريد سرب در زمان‌هاي 24، 48، 72 و 96 ساعت با كمك آناليز پروبيت تعيين شد. سپس با طراحي آزمايش جداگانه اي، كپور ماهيان نقره اي به مدت 96 ساعت در معرض تيمار كشنده و تحت كشنده كلريد سرب (10 و 50 درصد LC50 96h) و نيز يك گروه شاهد هر كدام با 3 تكرار قرار داده شد. پس از خونگيري، شاخص هاي هماتولوژي و بيوشيميايي نظير هماتوكريت، هموگلوبين، شاخص هاي گلبول قرمز، تعداد كل گلبول هاي سفيد و قرمز و شمارش افتراقي گلبول هاي سفيد، گلوكز، كورتيزول و پروتئين كل مورد بررسي قرار گرفت. نتايج كاهش معنيدار گلبول قرمز، درصد هماتوكريت، هموگلوبين و همچنين افزايش ميزان نوتروفيل را با افزايش ميزان غلظت سم نشان داد. هم چنين براي شاخص هاي بيوشيميايي نيز افزايش معني دار ميزان گلوكز وكورتيزول و نيز كاهش معني دار پروتئين كل مشاهده شد. به طوركلي مي توان بيان نمود كه فلز سنگين سرب حتي در غلظت هاي تحت كشنده نيز آسيب هاي شديد فيزيولوژيك ايجاد نموده و منجر به القاي استرس ثانويه مي گردد.