عنوان مقاله :
گذار از دولت به شبه‌دولت در عراق و سوريه پس از بيداري اسلامي (2018-2011)
عنوان به زبان ديگر :
Transition from state to quasi state in Iraq and syria since the Arab awakening(2011-2018)
پديد آورندگان :
نياكوئي، امير دانشگاه گيلان - گروه علوم سياسي و روابط بين‌الملل، رشت، ايران , پيرمحمدي، سعيد دانشگاه گيلان، رشت، ايران
كليدواژه :
عراق , سوريه , شبه‌دولت , فرسايش دولت , بيداري اسلامي
چكيده فارسي :
جنبش‌هاي اعتراضي كه از اواخر 2010 بخش وسيعي از خاورميانه را در بر گرفت، نويدبخش تحولي بنيادين در الگوهاي دولت‌بودگي اين جوامع پس از دوره‌هاي متناوبي از ضعف و ناكامي بود. در سطح دولتي، تحولات مزبور با نشانه‌هايي از تحول در ساختار كشورهاي واقع در اين منطقه همراه شده است. در اين پژوهش تلاش شده تا گذار عراق و سوريه از دولت به شبه‌دولت در مقطع پس از بيداري عربي واكاوي شود. شبه‌دولت‌هاي شناسايي شده كه در اين پژوهش مورد توجه قرار گرفته‌اند داراي ويژگي‌هايي چون شناسايي بين‌المللي به‌عنوان يك موجوديت سياسي، بحران مشروعيت و بحران اعمال قدرت انحصاري در قلمروي مفروض، ضعف مفرط در مواجهه با جريان‌هاي جدايي‌طلب بدون كمك خارجي و نقض حاكميت از سوي قدرت‌هاي خارجي هستند. زمينه اين وضعيت در عراق با جنگ اول خليج فارس و به‌ويژه سقوط صدام در سال 2003 آغاز و پس از بيداري عربي تشديد و در سوريه پس از جنبش‌هاي اعتراضي 2011 آغاز شد. پرسشي كه در اين ارتباط مطرح مي‌شود اين است كه گذار از وضعيت دولتي به شبه‌دولتي و فرسايش دولت در عراق و سوريه پس از بهار عربي را بر اساس چه مؤلفه‌هايي مي‌توان تبيين كرد؟ اين پژوهش با بهره‌گيري از رهيافت عماد رفعت در مورد شبه‌دولت درصدد آزمون اين فرضيه است كه «ضعف ملت- دولت و بحران‌هاي مشاركت، مشروعيت و هويت در كنار نقش‌آفريني بازيگران خارجي زمينه‌ساز ورود دولت به فاز شبه‌دولت در عراق و سوريه شده است». روش پژوهش، توصيفي- تبييني و گردآوري داده‌ها نيز با روش كتابخانه‌اي انجام گرفته است.
چكيده لاتين :
The Arab Awakening which encompassed the broad region of the Middle East and North Africa led to a huge change in the internal politics and especially the pattern of statehood in the region. In the state level, the mentioned developments were accompanied with the symptoms of evolution in the structure of states in the region. In the present paper, the authors are going to explore the transition of Iraq and Syria from statehood to quasi statehood since the eruption of uprisings and civil wars in the region. the recognised Quasi states examined here have been recognised as a political entity. however they lack legitimacy and monopoly in exercizing power in the given territory. It is noteworthy that the context of this evolution in Iraq started since the overthrow of Sadam in 2003 and exacerbated since the Arab spring. The main question of the manuscript is as follows: how can the transition of Iraq and Syria from statehood to quasi statehood since the eruption of the uprising in the region be explained? Accordingly, the following hypothesis has been examined: The weakness of nation state and legitimacy, identity and participation crises coupled with the destructive roles of foreign actors have led to the mentioned transition in Iraq and Syria. The methodology of the manuscript is descriptive explanatory approach and the method of gathering data is based on library studies.
