مدل ارتباطي فرهنگ سازماني با رفتار سياسي و عقلايي در تصميم گيري و اثربخشي سازماني كاركنان ستادي وزارت ورزش و جوانان

The Relationship Model between Organizational Culture and Political and Rational Behavior in Decision Making and Organizational Effectiveness of Employees in Ministry of Sport and Youth

هدف از اين تحقيق بررسي ارتباط بين فرهنگ سازماني، رفتار سياسي و رويكرد عقلايي تصميم‌گيرندگان بر اثربخشي سازماني كاركنان وزارت ورزش و جوانان بود. جامعۀ آماري تحقيق تمامي كاركنان رسمي وزارت ورزش و جوانان كشور به تعداد 430 نفر بود. نمونۀ آماري براساس جدول كرجسي و مورگان 203 نفر تعيين و روش نمونه‌گيري نيز روش تصادفي بود. ابزار گردآوري اطلاعات شامل پرسشنامۀ فرهنگ سازماني رابينز (1998)، پرسشنامۀ طراحي‌شده توسط دين و شارفمن (1999) براي سنجش رويكرد رفتارهاي سياسي يا رويكرد عقلايي در فراگرد تصميم‌گيري و پرسشنامۀ اثربخشي سازماني حميدي (1382) بود. روايي صوري پرسشنامه‌ها توسط استادان متخصص تأييد شد و در مورد پايايي ميزان آلفاي كرونباخ براي پرسشنامۀ فرهنگ سازماني (0/88)، پرسشنامۀ تصميم‌گيري سياسي، عقلايي (0/81) و اثربخشي سازماني (0/78) محاسبه شد. در ادامه، داده‌هاي مورد نياز پژوهش با استفاده از روش پرسشنامه‌اي جمع‌آوري شد و در نهايت تحليل داده‌ها به كمك نرم‌افزار اس.پي.اس.اس و اكسل و اسمارت پي.ال.اس صورت پذيرفت. نتايج نشان داد كه فرهنگ سازماني در سازمان از اخذ تصميم‌هاي عقلاني و نسبت به تصميم‌هاي سياسي بيشتر حمايت مي‌كند، فرهنگ سازماني ارتباط بهتري با تصميم‌هاي عقلاني دارد. اين در حالي است كه نتايج نشان داد فرايند تصميم‌گيري با رويكرد سياسي، اثربخشي بيشتري نسبت به تصميم‌هاي با رويكرد عقلاني در سازمان ايجاد مي‌كند. زماني‌كه مسئولان و كارشناسان براي گرفتن تصميمات مهم به‌دنبال ايجاد رابطه با ديگر مديران و مقامات هستند و همراه با رويكرد سياسي رايج تصميم‌گيري مي‌كنند، اثربخشي بيشتري را تجربه خواهند كرد.

The aim of this study was to investigate the relationship between organizational culture, political behavior and rational approach of decision makers on organizational effectiveness of employees in Ministry of Sport and Youth. The statistical population consisted of all official employees of Iran Ministry of Sport and Youth (N=430). The sample was determined as 203 subjects based on Krejcie and Morgan table and the sampling method was random. Data were collected by Robbins Organizational Culture Questionnaire (1998), Dean and Sharfman Questionnaire (1999) designed to measure political behavior or rational approach to decision making and Hamidi Organizational Effectiveness Questionnaire (2003). The face validity of the questionnaires was confirmed by professors and their reliability was calculated by Cronbach's alpha: Organizational Culture Questionnaire (0.88), Political Rational Decision Making Questionnaire (0.81) and Organizational Effectiveness Questionnaire (0.78). Then, the required data were collected using the questionnaires and finally they were analyzed using SPSS, Excel and Smart PLS. The results showed that organizational culture supported rational decisions more than political decisions and it had a better relationship with rational decisions. However, the results showed that decision making with a political approach developed more effectiveness than those decisions with a rational approach. When the authorities and experts seek to develop a relationship with other managers and authorities in order to make important decisions and they make decisions with the common political approach, they will experience more effectiveness.