بررسي ابعاد و نقش مالكيت فكري در فرايند نوآوري باز با تأكيد بر راهبردهاي موجود

Investigating dimensions and role of intellectual property in open innovation process emphasizing on available procedures

از دهه‌هاي گذشته نوعي از نوآوري در حال استفاده و رشد است كه از آن با عنوان « نوآوري باز» ياد مي‌شود. نوآوري باز مفهومي در مقابل نوآوري بسته است كه بر استفاده از منابعي خارج از سازمان براي سرعت بخشيدن به نوآوري، كاهش خطرات و افزايش بازده اشاره مي‌كند. در اين نوع از نوآوري كه فعالان متعدد با منافع ناهمگون به تبادل ايده‌ها، دانش و فناوري مي‌پردازند يكي از موضوعات بحث‌ برانگيز نقش و جايگاه مالكيت فكري مي‌باشد. مسأله اصلي آن است كه آيا اصول مالكيت فكري نوآوري باز را تشويق مي‌كند يا مانعي در جهت آن است؟ و اگر مالكيت فكري نقشي موثر در اين فرآيند دارد چگونه و با چه راهكاري قادر به ايفاي نقش خود خواهد بود؟ در اين مقاله با روش توصيفي- تحليلي نشان داده مي‌شود كه با وجود نظريه‌ها و استدلال‌هاي مختلف و مخالف، يك نظام مالكيت فكري قوي مي‌تواند نوآوري باز را تسهيل كند. ليكن در حال حاضر به دليل نواقص و يا خلاء‌هاي قانوني در زمينه مالكيت فكريِ نوآوري باز لازم است از روش‌هاي جايگزيني استفاده گردد كه از ميان راهكارهاي موجود، مدل مجوزِ ثبت اختراعِ دفاعي مي‌تواند تضمين بيشتري را براي جوامع نوآور باز فراهم آورد.

For decades, a kind of innovation has been applied and growing, referred to as open innovation. Open innovation is a concept in contrast to closed innovation, which refers to the use of outside resources to accelerate innovation, reduce risks and increase efficiency. In this type of innovation where multiple actors exchange ideas, knowledge and technology with heterogeneous interests, one of the most controversial issues is the role and place of intellectual property. The key question is whether intellectual property principles encourage open innovation or hinder it? an‎d if intellectual property play an effective role in this process, then how will it be able to play its role? In this paper, it is shown by a descriptive-analytical approach that despite different and opposing theories and arguments, a strong intellectual property system can facilitate open innovation. However, due to the shortcomings or legal gaps in open innovation’s intellectual property, it is necessary to use alternative methods that amongst available approaches, defense invention patent model can provide more assurance for open innovation communities.