عنوان مقاله :
تحليل فراگفتمان‌هاي تعاملي در خطبه‌هاي نهج‌البلاغه
عنوان به زبان ديگر :
تحليل فراگفتمان‌هاي تعاملي در خطبه‌هاي نهج‌البلاغه
پديد آورندگان :
حسيني، زهرا دانشگاه جهرم - گروه زبان و ادبيات فارسي، جهرم، ايران , زارعي فرد، رها دانشگاه جهرم - گروه زبان و ادبيات فارسي - گروه زبانشناسي، جهرم، ايران
كليدواژه :
نهج‌البلاغه , فراگفتمان‌هاي تعاملي , دخيل‌سازها , خوداظهاريها
چكيده فارسي :
يكي از مباحث مطرح در بررسي متون و گفتمان‌ها چگونگي استفادة نويسنده و گوينده از فراگفتمان‌هاست. فراگفتمان، مقوله‌اي است كه رابطة بين نويسنده (يا گوينده) با ادعاهايش در متن (گفتمان) و همچنين رابطة وي با مخاطب را بازنمود مي‌كند. فراگفتمان‌ها انواع مختلفي دارند كه يكي از مهم‌ترين آن‌ها فراگفتمان‌هاي تعاملي است. در اين پژوهش هدف آن بوده‌است انواع فراگفتمان‌هاي تعاملي در يكي از متون تاثيرگذار اسلامي يعني نهج‌البلاغه بر اساس انگارة هايلند (2005) مورد واكاوي قرار گيرد. اين فراگفتمان‌ها بر اساس نوع در بافت، طبقه‌بندي شده‌است و علاوه بر تحليل كيفي ميزان استفاده از انواع فراگفتمان‌هاي تعاملي نيز به صورت كمي سنجيده شده‌است. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه حضرت علي (ع) در نهج‌البلاغه از انواع فراگفتمان‌هاي تعاملي يعني دخيل‌سازها، خوداظهاريها، نگرش‌نماها، يقين‌نماها و ترديدنماها استفاده كرده‌است. از دخيل‌سازها به منظور ارتباط موثر با مخاطب همراه با نقش‌هاي خاصي همانند هشدار و توبيخ و سرزنش و تشويق مخاطب در مسير هدايت استفاده مؤثري داشته‌اند. از خوداظهاريها براي نفي صفات منفي از خويش و اثبات صفات متعالي خود استفاده كرده‌اند. ترديدنماها نمود بسيار كمرنگي در نهج‌البلاغه دارند. ايشان از يقين‌نماها كه كاركردي تأكيدي دارند، غالبا براي بيان استواري راه و روش خويش استفاده كرده‌اند. همچنين نگرش‌نماها كه غالبا بار معنايي منفي دارد با ابزار زباني متعددي در نهج‌البلاغه نمود دارد كه گاه نگرش حضرت علي را دربارة مخاطبان خود نشان مي‌دهد
چكيده لاتين :
The use of metadiscourse is very important in investigating texts and discourses. Metadiscourse is a kind of discourse which reveals the relationships between the writer (speaker) with the text (discourse) and also the audience. There are many kinds of metadiscourse; the interactional metadiscourse is one vital kind. This research aims at investigating interactional metadiscourse in Nahjolbalaghe based on Hyland (2005). First the text analysed carefully and all kinds of interactional metadiscourse categorized based on forms and functions. Then these categories analyzed quantitatively. The results of this research reveal that Imam Ali used all kinds of interactional metadiscourse skillfully. He used engagement markers for connecting to the audience manipulating different functions such as warning, blaming and encouraging. Self- mentions have been used to deny his negative traits and prove his transcendent qualities. Hedges have been used rarely.He has applied boosters for emphasizing his stability. Attitude markers with almost negative connotations have also manipulated to represent the attitude of Imam Ali towards his audience.
Key terms: Nahjolbalaghe, interactional metadiscourse, engagement markers, Boosters, attitude markers, self-mentions, hedges.
عنوان نشريه :
زبانشناسي و گويش هاي خراسان
