ازدياد درون شيشه اي و سازگاري آدنيوم به عنوان يك گياه زينتي ارزشمند

In vitro propagation and acclimatization of Adenium sp. as valuable ornamental plant

شرايط كشت درون شيشه اي آدنيوم به عنوان يك گياه زينتي وارداتي با ضريب ازدياد كم، مي تواند زمينه خوبي را براي تكثير انبوه در توليد اين گياه ارزشمند فراهم آورد. بدين منظور اين پژوهش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي طي آزمايش هاي شاخساره زايي، پرآوري و ريشه زايي جهت بهينه كردن اندام زايي در دو گونه آبسوم و عربيكوم انجام شد. بيشترين شاخساره زايي در محيط كشت MS داراي BA 0/5 ميلي گرم در ليتر براي گونه آبسوم و براي گونه عربيكوم در محيط كشت MS داراي 0/5 ميلي گرم در ليتر BA به همراه 0/5 ميلي گرم در ليتر TDZ بود. اندام زايي در گونه عربيكوم بيشتر به صورت برگ و ريشه مشاهده شد و انگيزش شاخساره در آن نسبت به گونه آبسوم در مدت زمان طولاني تر رخ داد. نتايج نشان داد مي توان از غلظت 0/5 ميلي گرم در ليتر BA براي پرآوري شاخساره هاي انگيزش يافته در هر دو گونه آدنيوم استفاده كرد. بهترين تيمار در مرحله ريشه زايي محيط MS كامل به همراه 3/0 درصد زغال فعال بدون تنظيم كننده رشد حاصل شد. سازگاري تدريجي گياهچه ها ابتدا در پرليت استريل داراي MS يك دوم غلظت و سپس در بستر كشت خاك باغچه، ورمي كمپوست و پرليت انجام گرفت.

Optimizing the tissue culture condition for Adenium sp as an imported ornamental plant with a low propagation rate can deliver the way for mass propagation to multiplication of this ornamental plant. So, this research was carried out in a factorial experiment based on a completely randomized design to optimize organogenesis of Adenium abessum and Adenium arabicum during shoot induction, proliferation and root induction experiments. The highest rate of shoot regeneration for Adenium obesum was achieved in MS medium containing 0.5 mgl-1 BA, and for Adenium arabicum was achieved in MS medium containing 0.5 mgl-1 BA in combination with 0.5 mgl-1 TDZ. Organogenesis was more observed as leafy and rooted in A. arabicum and shoot induction in that was longer compare with A. abessum. The result showed that 0.5 mgl-1 BA can be used to prolifered shoots induced in both specie of Adenium. The full strength of free plant growth regulator MS medium supplemented with 0.3% activated charcoal was the best treatment at root induction stage. The plantlet gradually became first adapted in sterile perlite with 1/2 MS concentration and then in the culture media contained soil, vermicompost and perlite.