بررسي اثرات فعاليت هاي كشاورزي بر تجمع فلزات كادميوم، كبالت و كروم در خاك

Investigation of the effects of agricultural activities on the accumulation of cadmium, cobalt and chromium in soil

زمينه و هدف مقادير زيادي مواد شيميايي نظير كودهاي شيميايي و حشره كش ها و همچنين لجن فاضلاب ساليانه در خاك هاي كشاورزي به كار برده مي شود، چنين كاربردي ممكن است سبب افزايش غلظت فلزات سنگين در خاك شود. هدف از اين مطالعه، تعيين اثر فعاليت هاي كشاورزي بر تجمع فلزات سنگين كادميم، كبالت و كروم و تعيين روند تجمع اين فلزات در خاك بوده است. روش بررسي جهت انجام مطالعه، تعداد 97 نمونه خاك به روش سيستماتيك از زمين هاي كشاورزي با قدمت متفاوت در استان همدان واقع در غرب ايران در اواخر شهريورماه 1389، برداشت شد. آزمون تجزيه واريانس براي مقايسه غلظت فلزات در مزارع مختلف مورد استفاده قرار گرفت، با توجه به قدمت كشت ها و ميانگين غلظت فلزات در هر كشت، روند تجمع فلزات سنگين مشخص شد. علاوه بر اين، از شاخص فاكتور آلودگي براي مقايسه خطر آلودگي در كشت هاي مختلف استفاده شد. يافته ها ميانگين غلظت در كشت 20، 35 و 65 ساله براي فلز كادميوم به ترتيب 0/14، 0/16 و 0/19، براي فلز كبالت به ترتيب 17/94، 18/05 20/79 و براي فلز كروم به ترتيب 58/89، 72/99 و 88/09 ميلي گرم بر كيلوگرم بود. نتايج نشان داد، طول مدت كشاورزي بر تجمع فلزات سنگين تاثير داشته است. همچنين روند تجمع براي فلزات كادميم كبالت و كروم نمايي بدست آمد. بحث و نتيجه گيري با توجه به اين كه خاك هاي كشاورزي از مسيرهاي مهم انتقال فلزات سنگين به زنجيره غذايي انسان مي باشند، پايش خاك هايي كه بالقوه در معرض ورود فلزات سمي هستند ضروري است.

Background and Objective: Every year a great deal of chemical fertilizers, pesticides and sewage sludge used in agriculture soils; this may cause the increase in concentration of Soil heavy metals. The purpose of this study was to investigate the effects of assessment of agriculture activities on accumulation of Cadmium, Cobalt and Chromium; and determines the trend of heavy metal accumulation in soil. Method: To achieve this purpose soil samples were taken from different agriculture fields with different cultivation archaism in Hamedan province in western IRAN by systematic approach. ANOVA test has been used to compare the concentration of heavy metals in different farms, the trend of accumulation heavy metals obtained in regards to cultivation archaism and the mean of metals concentration in different cultivations. Moreover, contamination Factor Index has been used for comparison of contamination risk in cultivations with various archaisms. Findings: Mean concentrations in -, - and -year-old cultures for cadmium metal were , and , respectively, for cobalt metal, , and , respectively and for chromium metal , and mg / kg, respectively. The results showed that the longevity of cultivation affected on heavy metal accumulation in soil. The trend of Cd, Co and Cr accumulation in soil was exponential. Discussion and Conclusion: Due to the fact that agricultural soils are one of the important routes for the transfer of heavy metals to the human food chain, it is necessary to monitor soils that are potentially exposed to toxic metals.