بررسي ديدگاه جنسيت گرايي در فيلم هاي دو فيلم ساز ايراني تهمينه ميلاني و اصغر فرهادي از ديدگاه نشانه شناسي اجتماعي

Investigating Sexism Perspectives in Iranian Filmmakers Tahmineh Milani and Asghar Farhadi from the Social Semiotics Point of View

در اين پژوهش، با تكيه بر نظريه نشانه شناسي اجتماعي ون ليوون، تعدادي از فيلم هاي دو فيلم ساز ايراني را به عنوان بخشي از پيكره زباني بررسي كرديم. از رهگذر كاوش نشانه شناختي زبان، در صدد پاسخ به اين پرسش هستيم كه نشانه هاي مشترك و متفاوت تفكر جنسيت گرايي در متون سينمايي ايران كدامند و چگونه اين نشانه ها توانسته است بر محوريت جنسيت گرايي و اجتماعي جامعه ايران دلالت كند. پژوهش حاضر با روش توصيفي- تحليلي انجام شده و از نوع پژوهش هاي كمي و كيفي است. نمونه گيري هدفمند بوده و موضوع وجهيت را در فيلم مورد نظر قرار داده است. يافته هاي تحقيق نشان ميدهد از تعداد وجهيت هاي به كار رفته توسط بازيگران زن و مرد در فيلم هاي كارگردان زن ايراني، عكس نتايج مورد انتظار الگوي ون ليوون حاصل شده است و تفكر غالب، ديدگاه فمينيستي و زن سالارانه مدنظر فيلم ساز بوده است. تحقيقي مشابه بر فيلم هاي كارگردان مرد ايراني نيز انجام شد و نتايج به دست آمده نشان داد وجهيت هاي استفاده شده توسط شخصيت هاي زن و مرد داستان كاملا مطابق با الگوي ون ليوون است، و نگاه غالب يا حاكم بين دو جنسيت مشاهده نشده و شخصيت هاي زن و مرد داستان فيلم از وجهيت هاي مورد انتظار الگوي به كار رفته، به طور طبيعي استفاده كرده اند.

In this paper, a number of films by two Iranian filmmakers as part of the linguistic corpus was analysed based on van Leeuwen's social semiotics. The attempt has been to answer the questions, "what are the common and different elements of signs of sexism thought in Iranian cinematic texts based on the semiotics of language", and "how have these signs been able to indicate the centrality of sexism and socialism in the Iranian society?" The present study uses a descriptive-analytic method. Having a quantitative as well as a qualitative study, the paper uses purposeful sampling to examine the modalities in films. Findings of the study showed unexpected results based on van Leeuwen's model in the number of modalities used by female and male characters in Iranian female director films with a feminist perspective. A similar study was conducted on Iranian male director, and the results showed that the modalities used by male and female characters yielded the full-fledged expectation of Van Leeuwen's pattern with no dominant orientation between the two sexes, and the female and male characters in the film's story naturally used the expected modalities of the pattern used.