بررسي امكانات تكريمي در «منشآت» قائم مقام فراهاني

Study of Honorofics in Ghaem Magham Farahani's Monshi’at

امكانات تكريمي صورت هاي زباني خاص هستند كه براي ابراز ادب به مصداق هاي اسمي يا مخاطبان رمزگذاري شدهاند. بررسي انواع امكانات تكريمي در منشآت قايم مقام فراهاني (1386) در دوره قاجار انگيزه اصلي تدوين اين پژوهش قرار گرفته است . پژوهش حاضر، توصيفي - تحليلي و از نوع پيكره بنياد ميباشد .داده هاي پژوهش مشتمل بر 2221 واژه تكريمي است كه از پيكره پژوهش استخراج شده اند. اين داده ها بر اساس الگوي شيباتني (2006) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. بر اساس اين چارچوب نظري، امكانات تكريمي به چهار دسته تقسيم ميشوند كه عبارتند از «تكريمي هاي ارجاعي»، «تكريمي هاي مخاطب»، «زبانهاي اجتنابي» و «زيباسازي». بر اساس يافته هاي اين پژوهش، مشخص گرديد كه تكريمي هاي ارجاعي در پيكره مورد نظر از بسامد بيشتري برخوردارند و تكريمي هاي مخاطب كه ناظر بر استفاده از ادات، پيشوند و پسوند ميباشد، در پيكره پژوهش يافت نشد. يافته هاي اين تحقيق نشان ميدهد كه علاوه بر طبقه بندي شيباتني (2006)، تكريمي هاي توصيفي و دعايي را نيز ميتوان در زمره ديگر امكانات تكريمي هاي ارجاعي زبان فارسي قرار داد. همچنين، در اين پژوهش مشخص گرديد كه موقعيت اجتماعي، قدرت و رسميت در استفاده از امكانات تكريمي در دوره قاجار تاثيرگذار بوده اند.

The term ‘honorifics’ refers to special linguistic forms that are used to signify deference toward the nominal referent or the addressee. The main motive of this research is to identify various types of honorifics during Qajar era based on Ghaem Magham Farahani's Monshi’at. The research data included 2221 honorific forms extracted from the above mentioned corpus. The theoretical framework used in this study was the honorifics classification proposed by Shibatani (2006). He classified honorifics into four classes: referent honorifics, addressee honorifics, avoidance languages and beautification. In order to find out the frequency of the honorifics, the data in different qualitative analysis have been analyzed qualitatively. The findings showed that referent honorifics are more frequent in the corpus and no particles, prefixes and suffixes are found in the corpus as referent honorific. Moreover, the findings displayed that in addition to categories discussed earlier, we can also add adjectival honorifics and praying phrases to honorifics categories. Furtheremore, the results demonstrated that social status, power and formality were effective in using honorofics in the Qajar era.