مقايسه رابطه شهروند - پزشك در روايت ايراني با داستان روسي دشمنان چخوف بر اساس مدل مربع وندايك

Comparison of Citizen-Doctor Relationship in the Iranian Comments with the Russian Story of Enemies by Chekhov Based on VanDijk Square Model

ارتباط شهروند به عنوان بيمار بالقوه با پزشك همواره از موضوعات موردتوجه محققان حوزه هاي مختلف بوده است. هدف پژوهش حاضر مقايسه رابطه شهروند- پزشك در روايت ايراني با داستان دشمنان چخوف در چارچوب تحليل گفتمان انتقادي است. پژوهش با رويكردي كيفي و با استفاده از روش توصيفي- تحليلي، بر اساس مدل مربع ايديولوژيك وندايك (2006c) انجام شده است. بر اساس يافته ها، استراتژي مورد استفاده در روايت شهروند ايراني «تاكيد بر مثبت ما» شامل مقوله هاي استعاره، ديگر نمايي منفي، قطب بندي و تعميم و استراتژي مورد استفاده چخوف در داستان دشمنان « تاكيد بر مثبت ما» و « تاكيد بر منفي ديگري» شامل مقوله هاي توصيف كنشگران، استعاره، ديگر نمايي منفي و خودنمايي مثبت است. نتايج حاصل از پژوهش نشان مي دهد كه گفتمان حاكم بر هر دو پيكره زباني با تكيه بر كاركرد ايديولوژيك زبان اگرچه متاثر از زمينه اجتماعي مشترك، مشابه و در جهت تقويت گفتمان ضد قدرت و سلسله مراتب به منظور اقناع مخاطب بوده است اما در عين حال در مواردي بدليل سوگيري نه تنها باعث مخدوش شدن حقيقت بلكه باعث ايجاد شكاف بين دو كنشگر اجتماعي (شهروند و پزشك) و تبديل آنها به دشمنان يكديگر شده است.

The aim of this study is to represent the Iranian doctor-patient relationship in the condition of Corona Pandemic and compare it with the story of Enemies by Anton Chekhov. The data includes comments by Iranian citizens in response to the news of the dismissal of some Iranian doctors in the Corona pandemic, which has been posted on Internet sites. The research has been conducted with a qualitative approach and using a descriptive-analytical method, based on Van-Dijk's (2006c) ideological square model. Based on the findings, the strategy used in the Iranian citizen's narrative is "emphasis on our positive" including the categories of metaphor, negative representation, polarization and generalization, and the strategies used by Chekhov in the story of the enemies are "emphasis on our positive" and "emphasis on another negative". The results of the research show that due to the social situations and changes in the balance of power, the discourse in both texts is similar and influenced by the context, is biased. This bias not only distorts the truth, but also creates a gap between the two social actors, the citizen and the doctor, in a critical situation, and as a result, they become enemies of each other.