ساخت و اعتباريابي آزمون حافظه در كودكان پيش‌دبستاني

The Development and Validation of a Memory Test among Preschool Children

يكي از توانايي‌هاي عالي مغز، حافظه است. ضعف حافظه ديداري-شنيداري منجر به اختلال خواندن، رياضي و بيش‌فعالي مي‌شود. بنابراين تدوين آزموني جهت تشخيص توانمندي و كارايي دقيق حافظه ضروري مي‌باشد. بر اين اساس، آزموني با استفاده از ادبيات نظري تهيه شده است. آزمون حافظه محقق ساخته از چهار بخش (حافظه عددي-كلامي، حافظه ديداري، حافظه كاري و حافظه شنيداري-جمله) تشكيل‌ شده و اعتبار محتوايي آن توسط اساتيد روانشناسي شناختي و مشاوره تائيد و سپس با استفاده از روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تصادفي بر روي يك نمونه 308 نفري از دانش‌آموزان پيش‌‌دبستاني اجرا شد. سؤالات با روش آماري مناسب تحليل و ميزان اعتبار، پايايي و نمرات هنجار تعيين گرديد. براي بررسي پايايي آزمون سه روش محاسبه گرديد. ضريب پايايي با استفاده از روش همساني دروني 0/83 به دست آمد و ضريب همبستگي پيرسون بين دو نيمه پرسشنامه 0/79=r تعيين گرديد كه نشان‌دهنده اين است كه بين دو نيمه پرسشنامه مذكور همبستگي زيادي وجود دارد. براي تعيين اعتبار سازه و مؤلفه‌هاي تشكيل ‌دهنده پرسشنامه از روش تحليل مؤلفه‌هاي اصلي با چرخش به شيوه نرمال شده واريماكس استفاده شد و جهت بررسي اعتبار افتراقي از آزمون تي مستقل استفاده شد نتايج نشان داد كه بين ميانگين نمرات دانش‌آموزان دختر و پسر تفاوت معني‌دار وجود دارد(0/001> p و 2/76= (204)t). با توجه به ميزان پايايي و اعتبار به‌دست‌آمده، آزمون حافظه ديداري- شنيداري ابزاري است كه مي‌تواند مورداستفاده مراكز اختلالات و مشاوره قرار گيرد و به‌ عنوان ابزاري براي سنجش و تشخيص زود هنگام دانش‌آموزان پيش‌دبستاني استفاده شود.

One great ability of the brain is memory. Poor visual-auditory memory leads to dyslexia, dyscalculia and hyperactivity. Therefore, it is necessary to develop a test to determine the ability and accurate performance of memory. With this in mind, a test has been prepared using theoretical literature. This researcher-made memory test consists of four parts (numerical-verbal memory, visual memory, working memory and auditory-sentence memory) and its validity has been confirmed by professors of cognitive psychology and counselling in addition to using the random cluster sampling method on a sample of 308 elementary school students. The questions were analysed by relevant statistical methods and their validity, reliability and norm scores were determined. To evaluate the reliability of the test, three methods were used. The reliability coefficient was 0.83 using the internal consistency method and the Pearson correlation coefficient was determined to be r = 0.79 between the two halves of the questionnaire, which indicated that there was a high correlation between the two halves of the questionnaire. To determine the validity of the structure and components of the questionnaire, the principal component analysis method was used by rotation in the normalised Varimax method and to evaluate differential validity, an independent t-test was used. The results showed that there was a significant difference between the mean scores of male and female students. (P < 0.001 and t (204) = 2.76). Based on the obtained reliability and validity, the audiovisual memory test is a tool that could be used by disorder and counselling centres. Moreover, it could be used as a tool for early assessment and diagnosis in the case of preschool students.