پراكنش، فراواني و تنوع زيستي فيتوپلانكتون هاي درياچه اليمالات، استان مازندران

Distribution, Abundance and biodiversity of phytoplankton in Elimalat Lake, Mazandaran Province

فيتوپلانكتون‌ها نقش مهمي در چرخه مواد و جريان انرژي اكوسيستم دارند، لذا شناخت آن­ها در هر منبع آبي از اهميت ويژه‌اي برخوردار است، بر اين اساس در اين پژوهش به بررسي پراكنش، فراواني و تنوع زيستي فيتوپلانكتون‌هاي درياچه اليمالات پرداخته‌شده است. نمونه­برداري در درياچه اليمالات واقع در استان مازندران، شهرستان نور طي سال‌هاي 1398-1397 و به‌طور فصلي انجام شد. در اين پژوهش 70 گونه فيتوپلانكتون در 5 شاخه و 45 جنس طبقه­ بندي گرديدند. شاخه‌هاي كلروفيتا (Chlorophyta) با 33 گونه، باسيلاريوفيتا (Bacillariophyta) با 22 گونه، اوگلنوفيتا (Euglenophyta) با 7 گونه، پيروفيتا (Pyrrophyta) با 5 گونه و سيانوفيتا (Cyanophyta) با 3 گونه به ترتيب از بيشترين تا كمترين تنوع گونه‌اي برخوردار بودند. شاخه پيروفيتا با تراكم 9/1915 ميليون سلول در مترمكعب و فراواني 28/37 درصد و سيانوفيتا با تراكم 7/147 ميليون سلول در مترمكعب و فراواني 87/2 درصد به ترتيب از بيشترين و كمترين تراكم و فراواني ساليانه فيتوپلانكتوني را در فصول نمونه‌برداري در درياچه اليمالات نشان دادند. مقايسه شاخص‌هاي تنوع شانون-وينر و سيمپسون نشان داد كه در فصل تابستان با ميانگين‌هاي 82/2 و 91/0 از بالاترين مقدار و در فصل پاييز با ميانگين‌هاي 66/1 و 63/0 از كمترين مقدار تنوع به ترتيب برخوردار بودند. شاخص تنوع مارگالف در فصول تابستان و پاييز با ميانگين 16/1 و 68/0 به ترتيب از بيشترين و كمترين مقدار غناي گونه‌اي برخوردار بودند. درياچه اليمالات ازلحاظ تراكم فيتوپلانكتوني بسيار غني بوده است كه دليل آن وجود مقادير زياد آب در طي سال و عدم استفاده از آن براي مصارف كشاورزي مي­ باشد.

Phytoplankton plays an important role in the material cycle and energy flow of the ecosystem, Therefore in this study, the distribution, frequency, and biodiversity of phytoplankton in Elimalat Lake were investigated. Sampling was performed in Elimalat Lake sessonally, located in Nur City, Mazandaran province, in 2019. In this study, 70 species of phytoplankton were classified into 5 phylum and 45 genera. Chlorophyta with 33 species, Bacillariophyta with 22 species, Euglenophyta with 7 species, Pyrrophyta with 5 species, and Cyanophyta with 3 species had the highest to lowest species diversity, respectively. Pyrrophyta with a density of 1915.9 (106 cells/m3) and a frequency of 37.28% and Cyanophyta with a density of 147.7 (106 cells/m3) and a frequency of 2.87%, respectively, showed the highest and lowest annual density and abundance of phytoplankton in the sampling seasons in Lake Elimalat. Comparison of Shannon-Wiener and Simpson index of diversity showed that averages of 2.82 and 0.91 in summer and in averages of 1.66 and 0.63 in autumn, they had the highest and lowest values, respectively. Margalef diversity index in summer and autumn with an average of 1.16 and 0.68 had the highest and lowest species richness, respectively. Elimalat Lake has been very rich in phytoplankton due to the presence of large amounts of water throughout the year and its non-use for agricultural purposes.