واكاوي برخي ويژگي‌هاي سبكي مترجمان ادبي ايران در يك قرن اخير

Analysis of Some Stylistic Features of the Iranian Literary Translators in the Last Century

با جنبش مشروطيت وارد دوره تازه­اي مي­شويم كه دگرگوني زبان را نيز ناگزير مي­كند. در اين دوره مخاطب ادبيات عامه مردم مي­شود؛ در نتيجه ارزشها و افكار جديد پديد مي­آيد و زبان به سادگي مي­گرايد و نهضت ساده ­نويسي آغاز مي­گردد. نثر معاصر فارسي نيز به تدريج متحول مي­گردد. نثر ترجمه نيز از اين قاعده مستثني نيست. اين تحقيق بر پايه مطالعات توصيفي ترجمه و هنجارهاي پيشنهادي توري براي توصيف ترجمه استوار است. هدف از انجام اين پژوهش، واكاوي ويژگي­هاي سبكي مترجمان ادبي ايران در يك قرن اخير است. در مطالعه جاري، شش متغير سبكي مترجمان ادبي ايران- جمله مجهول، طول جمله، واژگان شكسته، واژگان محاوره، گرته ­برداري واژگاني و تعابير فارسي- پس از نهضت مشروطه بررسي شد. يافته ­هاي اين بررسي بيانگر آن بود كه در طي يك قرن اخير، استفاده مترجمان ادبي ايران از ساختارهاي مجهول، جملات بلند، واژگان شكسته و گرته­ برداري واژگاني بيشتر شده است اما كاربرد تعابير فارسي و واژگان محاوره پس از اوج­گيري در دوره دوم در ترجمه ­هاي دوره سوم كمتر شده است. نتايج بر پايه ميزان پايبندي مترجمان هر دوره به امكانات و قابليت­هاي زبان فارسي واكاوي شد.

With the Constitutional Movement we enter a new era that inevitably changes the language. During this period, laymen become the target of popular literature; as a result, new values ​​and ideas emerge and the language simplification movement begins. Contemporary Persian prose is also gradually changing. Translation prose is no exception. This research is based on descriptive translation studies and its suggested norms for describing translation. The purpose of this study is to investigate the stylistic features of Iranian literary translators in the last century. In the current study, six stylistic variables of Iranian literary translators - passive sentence, sentence length, broken vocabulary, colloquial vocabulary, lexical calque, and Farsi expressions - were studied after the constitutional movement. The findings of this study indicate that over the past century, Iranian literary translators have used more familiar structures, long sentences, broken vocabulary and lexical punctuation, but the use of Persian and colloquial expressions has decreased after the climax of the second period. The results were analyzed based on the extent to which the translators of each course adhered to the capabilities of the Persian language.