عنوان مقاله :
تبيين زمينه‌هاي اخلاقي برنامه‌ريزي در چارچوب نظريه پسااثبات‌باوري؛ موردپژوهي: برنامه‌هاي توسعه پنج‌ساله
عنوان به زبان ديگر :
An Explanation of Ethical Contexts of Planning within the Framework of Post-Positivism Theory; A Case Study: Five-Year Development Plans
پديد آورندگان :
ملك پوراصل، بهزاد دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكده معماري و شهرسازي , قائمي نيا، علي اصغر دانشگاه تهران
كليدواژه :
اثبات‌باوري , پسااثبات‌باوري , اخلاق , برنامه‌ريزي پسااثبات‌باورانه , برنامه‌هاي توسعه
چكيده فارسي :
يافته‌هاي جديد فلاسفه علم، مفاهيم اثباتي در خصوص شمول شرايط شناخت، خنثي بودن مشاهده و استقلال داده‌ها از تفاسير نظري، همچنين تمايز ميان علوم طبيعي و اجتماعي را مورد پرسش و چالش جدي قرار داده است. در مقابلِ رهيافتِ اثباتي، داده‌ها، نظريه‌ها و انتظام‌هاي مختلف همچون علم اخلاق به‌عنوان بخشي از زمينه‌هاي گسترده اجتماعي و تاريخي بسط يافته‌اند. اين تأثير چشم‌گير به كمك رهيافت‌هاي مختلف، از جمله رهيافت‌هاي مشاركتي، پسا‌نوباور و نو عمل‌باوري شكل گرفته است. تحولات مذكور در حوزه انديشه، علوم اجتماعي و برنامه‌ريزي را به موقعيت پسااثبات‌باوري سوق داد و زمينه‌هاي اخلاقي برنامه‌ريزي را پررنگ‌تر نموده و اين تأثير در زمينه كاربست برنامه‌ريزي نيز قابل رديابي است. هدف از اين مقاله بيان ويژگي‌هاي نظريه برنامه‌ريزي در چارچوب پسااثبات‌باوري و تبيين زمينه‌هايِ ورود اخلاق به عرصه برنامه‌ريزي به مفهوم كلي و چگونگي اثرگذاري آن بر فرآيند برنامه‌ريزي است. دستاورد مقاله ارائه روند كار نوين در فرآيند برنامه‌ريزيِ مبتني بر توجه به زمينه‌هايِ نوين اخلاقي است كه آن را از فرآيند‌هاي پيشين كه ر‌ها از ارزش محسوب مي‌شدند، متمايز مي‌كند. همچنين به‌منظور انضمامي كردن ادعاي مقاله، رهيافتِ غالبِ برنامه‌ريزيِ پنج‌ساله توسعه در كشور به‌عنوان يكي از اسناد برنامه‌ريزي ميان‌مدت مورد مداقه قرار گرفته است؛ به‌طوري كه ر‌ها از ارزش بودن اين برنامه‌ها نيز قابل رديابي بوده و نياز ضروري به بازنگري اين منظر را آشكار مي‌سازد.
چكيده لاتين :
New findings of philosophy of science question and challenge positive concepts regarding the inclusion of conditions of knowledge, neutrality of observation and data’s independence from theoretical interpretations as well as the distinction between natural and social sciences in a serious manner. In contrast to positive approach, data, theories, and different disciplines, like ethics have expanded as a part of social and historical contexts. This outstanding effect has developed with the help of different approaches, including contributive postmodernist and neo-pragmatic approaches. The mentioned developments in the field of thought, directed social sciences and planning towards post-positivist situation and highlighted the ethical contexts of planning; this effect is traceable in the application context of planning. The purpose of this paper is to express the features of planning theory within the framework of post-positivism, and, also to explain the contexts of involvement of ethics in the field of planning, in its broad sense, as well as the way it affects the planning process. The result of this paper is presentation of the process of new work in the planning process based on attention to new ethical contexts that distinguishes this process from the previous ones, which were regarded as value-free. Also, for practical evaluation of this paper’s hypothesis, the dominant approach of the Five-Year Development Plans of the country has been carefully studied as one of the mid-term planning documents. The findings of the research indicate that value-freeness of these plans is traceable and it sheds light on the necessity of revision of these plans from this perspective.
عنوان نشريه :
راهبرد فرهنگ
